Тулӯъи тиллоӣ
| Тулӯъи тилоӣ | |
|---|---|
| юн. Χρυσή Αυγή | |
 | |
| Пешво: | Николаос Михалолиакос |
| Санаи асосгузорӣ: | 1983[1] ва ноябри 1993 |
| Қароргоҳ: | Афина |
| Маром: | |
| Иттифоқчиён ва блокҳо: | ЭЛАМ |
| Созмони ҷавонон: | Фронти ҷавон |
| Шиор: |
Хун, шараф, Тулӯъи тилоӣ (юн. Αίμα, Τιμή, Χρυσή Αυγή) |
| Суруд: |
Суруди Тулӯъи тилоӣ (юн. Ύμνος Χρυσής Αυγής) |
| Матбуоти ҳизб: | Хриси Авги |
| Сайт: | xryshaygh.com |
 Парвандаҳо дар Викианбор | |
Ҷамъияти Мардумӣ — Тулӯъи тилоӣ (юн. Λαϊκός Σύνδεσμος - Χρυσή Αυγή: инчунин Шафақи тилоӣ) — ҳизби миллатгароии юнонӣ, ки ҳамчун ҳизби тамоюли неунозистӣ муайян карда мешавад. 1 ноябри соли 1993 аз ҷониби Николаос Михалолиакос ба қайд гирифта шудааст. 7 октябри соли 2020, Додгоҳи Апелясиюни Афина (Αθηνώνο) ҳизбро ташкилоти ҷиноятӣ эълон намуд.
Идеолужӣ
[вироиш | вироиши манбаъ]Ҳизб ба муҳоҷирати ғайриқонунӣ шадидан муқобилат мекунад ва инчунин биноҳоеро, ки ба ақидаи ӯ, ба афзоиши муҳоҷират мусоидат мекунанд, танқид мекунад: идеалҳои равшангарӣ, ҷаҳонишавӣ, чанд фарҳангӣ. Намунаи давлат барои «Тулӯъи тилоӣ» давлатҳои Спарта ва Ликурги қадим ва инчунин ҳукумати Иоаннис Метаксас мебошад. Нашрияҳо дар маҷаллаи ҳизбӣ мақолаҳои шоёни таҳсинро дар бораи Олмони Ҳитлерӣ дар бар мегирифтанд. (Гузашта аз ин, I. Metaxas воқеӣ, ки дар зимистони соли 1941 фавтидааст, ба натсизми Олмон муносибати бениҳоят манфӣ дошт).
«Тулӯъи тилоӣ» худро ҳамчун «Ҷунбиши миллатгароии мардумӣ» ва «миллатгароёни оштинопазир» муаррифӣ мекунад. Михалолиакос «Крисси Авги»-ро ҳамчун як созмоне тавсиф мекунад, ки ба "ба ном маърифатӣ" ва "инқилоби саноатӣ" мухолиф аст ва миллатгароии сотсиалистиро дастгирӣ мекунад. Тибқи оинномаи ҳизб, "танҳо ориёиҳо аз рӯи хун ва юнониҳо аз рӯи асл метавонанд барои узвият ба ҳизб муроҷиат кунанд. Оиннома инчунин ба роҳбари ҳизб ваколати комил медиҳад.
Муносибат ба дин дар ҳизб бо мурури замон тағир ёфт. Аз рӯзи таъсисёбӣ ин ҳизб ҳам неопарастони юнонӣ ва ҳам масеҳиёни православиро ҷалб кардааст.
Вазорати корҳои хориҷии Федератсияи Русия дар гузориши 2015 " Неунозисм" - тамоюли хатарнок барои ҳуқуқи инсон, демократия ва волоияти қонун ҳизбро ҳамчун "созмонҳое, ки ғояҳои неунозисм, истисноии нажодӣ ва миллиро эътироф мекунанд" тасниф кардааст.
Таърих
[вироиш | вироиши манбаъ]Ҳизби «Тулӯъи тилоӣ» дар асоси маҷаллаи ҳамном, ки солҳои 1980-1984 нашр мешуд, асос ёфта буд. Муҳаррири маҷалла Михалолиакос буд. Соли 1984, маҷалла фаъолияташро қатъ кард, аммо шарикони муҳаррир ба ҳизби Миллии иттиҳоди сиёсӣ пайвастанд, ки онҳо то соли 1985 ҳамчун ҷиноҳи ҷавонон аз он ҷудо шуданд. Соли 1993, ҳизби «Тулӯъи тилоӣ» тавонист бақайдгирии давлатиро ба даст оварад ва рутбаҳои рости арсаи сиёсии Юнонро ба даст гирад. Ҳангоми ҷангҳои Югославия ҷангиёни "Хриси Авги" аз ҷониби нерӯҳои мусаллаҳи Сербия меҷангиданд.
Фаъолияти «Тулӯъи тилоӣ» бо мухолифати ҳам давлат ва ҳам фаъолони чап дучор меояд[2]. Даргириҳои шадид дар байни онҳо соли 2008 ба вуқӯъ пайваст. 19 марти соли 2010 дар қароргоҳи ҳизби «Тулӯъи тилоӣ» дар Афина таркиш рух дод.
Ҳизби «Тулӯъи тилоӣ» дар интихоботи умумӣ ва парлумонӣ фаъолона иштирок намуда, бо дигар ҳизбҳои миллатгарои Юнон дар маъракаҳои интихоботӣ, иттифоқҳои сиёсӣ ташкил мекарданд.
Дар интихоботи парлумонии 6 майи соли 2012, ҳизби «Тулӯъи тилоӣ» 6,97% овозҳоро ба даст овард, ки ба ҳизб ҳуқуқи гирифтани 21 ҷой дар парлумонро дод. 10 майи соли 2012 платформаи блогнависии WordPress сафҳаи "Хриси Авги"-ро, ки қаблан ҳамчун вебсайти ҳизб хидмат мекард, аз вебгоҳ нест кард. Сабаби ин амал, ташвиқоти "зӯроварӣ, таҳдиди истифодаи он, ё тақаллуби шахси дигар" буд.
Дар интихоботи такрории парлумонии 17 июни соли 2012, «Тулӯъи тилоӣ» 6,93% овозҳоро ба даст овард ва дар парлумон 18 ҷойро гирифт. Ин нисбат ба интихоботи 6 майи ҳамон сол 3 ҷойи курсӣ зиёдтар аст[3]. Дар арафаи интихобот, вакили парлумон аз "Хриси Авги" Илиас Касидиарис дар як барномаи мустақими телевизионӣ ба ду зани мухолифи ҳизбҳои чап ҳамла кард - вай ба намояндаи СИРИЗА Рената Дуро об пошид ва вакили ККЭ Лиана Канеллиро ба рӯяш се маротиба зад.
Чанде пас аз интихобот, ҳизб барномаи кумаки башардӯстонаро оғоз кард, ки танҳо ба шаҳрвандони Юнон нигаронида шудааст ва хашми мухолифони ҳизб ва расонаҳои ғарбиро ба бор овард. Барои ҷамъоварии ғизо, ҳизб дар диаспораи юнонӣ (аз ҷумла Иёлоти Муттаҳида) филиалҳо кушод ва хашми баъзе сиёсатмадорони маҳаллӣ, ташкилотҳои маҳаллии чапгарои Юнон ва Лигаи зидди туҳматро ба вуҷуд овард.
28 сентябри соли 2013 полиси Юнон раҳбари ҳизб ва чанд нафар вакилони дигарро боздошт кард. Онҳо барои ташкили ҷомеаи ҷиноӣ айбдор карда шуданд. Боздоштҳо дар доираи тафтишоти куштори ҳунарманди рэпи зиддифашистӣ ва фаъоли чапгаро Павлос Фиссас, ки 18 сентябри соли 2013 дар канори Афина бо зарби корд кушта шудааст, сурат гирифтааст. Ҷорҷос Рупакиас, як ронандаи 45-солаи бекор ва узви ҳизб, ба куштор иқрор шуд. Ҳамзамон, худи намояндагони ҳизб даст доштани худ дар ин ҷиноятро рад карданд[4].
1 ноябри соли 2013 ду узви ҳизб Манолис Капелонис ва Иоргос Фондулис дар назди бинои ҳизбӣ «Тулӯъи тилоӣ» дар Афина бо таппонча аз ҷониби мотосикл кушта шуданд. Узви тарафи сеюм Александрос Геронтас ҷароҳати вазнин бардошт. Пас аз ин куштор маъруфияти ҳизб хеле баланд шуд. 16 ноябр як гурӯҳи номаълуми чап бо номи "Қувваҳои муборизаи халқии инқилоб" масъулияти кушторро ба дӯш гирифт ва онҳоро амали қасосгирӣ барои куштори Фиссас эълон кард.
Дар давраи бӯҳрони сиёсии Украина, аъзои ҳизб фаъолияти «Сектори рост» ва «Свобода»-ро маҳкум карда, эътирозҳои Майдонро "фитнаи саҳюнистӣ" ва "таъқиби масеҳиёни ортодокс" эълон карданд. Онҳо инчунин бо амали раҳбарияти Русия, аз ҷумла амалҳо барои интиқоли нимҷазираи Қрим ба Федератсияи Русия изҳори ҳамраъйӣ карда, ба амалҳои ҳукумати Антонис Самарас, ки сиёсати ИМА нисбати Русияро дастгирӣ кардааст, изҳор намуданд.
Дар интихоботи парлумони Аврупо ва Юнон дар соли 2014, «Тулӯъи тилоӣ» 9,38% овозҳо ва аз 3 ҷой 21-умро ҷойро гирифт. Яке аз номзадҳои интихобшуда Ламброс Фондулис падари кушташуда Иоргос Фондулис буд.
Дар интихоботи парлумонии Юнон моҳи январи соли 2015, «Тулӯъи тилоӣ» 6,28% овозҳоро ба даст оварда, 17-ум ҷойро дар парлумони Юнон ба даст овард.
Дар интихоботи такрорӣ ба парлумони Юнон моҳи сентябри соли 2015, «Тулӯъи тилоӣ» 6,99% овозҳоро ба даст оварда, 18 ҷойро гирифт.
5 январи соли 2018 кормандони шабакаи иҷтимоии Твиттер ҳисоби ҳизби неунозистии юнонии «Тулӯъи тилоӣ»-ро бастанд. Мазмуни ин блоки сиёсӣ борҳо барои шиорҳои зидди муҳоҷират ва неунозистӣ танқид шудааст. Қарори бастани саҳифа метавонад ба сиёсати нави ширкати амрикоӣ рабт дошта бошад. Моҳи декабри соли 2017, Твиттер қоидаҳои навро барои мубориза бо суханони нафрат дар интернет ҷорӣ кард. Дар сурати вайрон кардани меъёрҳои нави микроблогҳо, саҳифа метавонад баста шавад. Ҳамин тариқ, шабакаи иҷтимоӣ бо мундариҷаи неунозистӣ ва дурӯғгаро мубориза хоҳад бурд. Қаблан ҳисобҳои ҳизби ултраҳаққони юнонӣ дар Facebook ва Instagram баста шуда буданд. Тулӯъи тилоӣ ба амали Твиттер бо талаби бастани саҳифа посух дода, амали ширкати амрикоиро зиддидемократӣ ва нақзи ҳуқуқи 1,5 миллион интихобкунандаи юнонӣ, ки ҳизбро дар интихобот дастгирӣ карданд, номид. Дар замони масдудшавӣ, «Тулӯъи тилоӣ» сеюмин нерӯи сиёсии Юнон буд: 16 вакил аз ин ҳизб дар парлумони Юнон ва се нафар дар парлумони Аврупо нишастанд.
Тибқи натиҷаҳои интихоботи парлумонии 7 июли соли 2019, «Тулӯъи тилоӣ» 2,93% овозҳоро ба даст овард ва ба парлумони Юнон ворид нашуд.
7 октябри соли 2020 Додгоҳи апелясиюни Афина ин ҳизбро ҳамчун гурӯҳи ҷиноӣ эътироф кард. Никос Михалолиакос ва шаш нафари дигар барои роҳбарӣ ба гурӯҳи муташаккили ҷиноӣ, 15 нафар дар созишнома барои қатли Павлос Фиссас гунаҳкор дониста шуданд. 14 октябр Николаос Михалолиакос ва панҷ узви дигари ҳизб аз атрофиёнаш (Илиас Касидярис, Яннис Лагос, Илиас Панаётарос, Йоргос Герменис ва Христос Паппас) барои роҳбарӣ ба 13 соли зиндон маҳкум шуданд. Артемис Маттеопулос барои роҳбарӣ ба гурӯҳи ҷиноӣ 10 сол гирифт. Георгиос Рупакиас барои куштори Павлос Фиссас ҳукми абад гирифт. 22 октябри соли 2020 додгоҳ қарори ниҳоӣ алайҳи бархе аз аъзои «Тулӯъи тилоӣ»-ро содир кард, 39 нафар ба зиндон фиристода шуданд, аз ҷумла 23 нафаре, ки дар қароргоҳи полиси Аттика (GADA) нигаҳдорӣ мешуданд, 10 нафари дигар дар толори додгоҳ боздошт шуданд[5].
Эзоҳ
[вироиш | вироиши манбаъ]- ↑ 1.0 1.1 Ψαρράς Δ. Ο Αρχηγός: Το αίνιγμα του Ν. Μιχαλολιάκου (греч.) — 2018.
- ↑ Греческие националисты ненадолго захватили телеканал. Подробности (18 июни 2006). 23 май 2018 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 23 май 2018.
- ↑ Βουλευτικές Εκλογές Ιούνιος 2012(юн.). Εκλογές. Υπουργείο Εσωτερικών. 23 май 2018 санҷида шуд.
- ↑ В Греции арестован лидер неонацистской партии «Золотой рассвет». Lenta.ru (28 сентябри 2013). 23 май 2018 санҷида шуд.
- ↑ Στη φυλακή το «διευθυντήριο» της Χρυσής Αυγής – Αναζητείται ο Χρ. Παππάς (video)(юн.). ERT (22 октябри 2020). 24 октябри 2020 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 26 октябри 2020.