Ҳусиҳо
Ҳусиҳо (ҳусиҳо, арабӣ : الحوثيون), Ансоруллоҳ (арабӣ : أنصار الله ) - як гурӯҳи милисаи шиъаҳо - Зайдиҳо (Ҷорудиён), дар қаламрави Яман амал мекунанд.
Соли 2004 созмони "Ансоруллоҳ" шӯриши мусаллаҳона алайҳи ҳукумати Яманро оғоз карда , тадриҷан контроли бархе аз манотиқи ҷануби ин кишварро ба тасарруфи худ гирифт. Ҳусиҳо дар инқилоби соли 2011 дар Яман ширкат карданд , ки дар натиҷа раисиҷумҳур Алӣ Абдуллоҳ Солеҳ истеъфо дод.
Аз авоили соли 2015, дар пайи тасарруфи пойтахти Яман Санъо ва таъсиси Шӯрои инқилобӣ, ахирӣ ба як созмони ҳокими воқеъ дар Яман табдил ёфт. Раиси Совети революционй Мухаммад Али ал-Хусий буд . Қонунияти қудрати ӯ бар Яман аз ҷониби СММ, ИМА ва GCC эътироф нашудааст .
Тахмин меравад, ки Ҳусиҳо пуштибонии низомӣ ва молиро аз Эрон ва муттаҳидонаш дар ҳизби Ҳизбуллоҳ пинҳон кардаанд .
Ин гурӯҳ ба номи асосгузор ва раҳбари пешини Ҳусейн ал-Ҳусӣ гирифта шудааст, ки моҳи сентябри соли 2004 аз ҷониби артиши Яман кушта шуд.
Таърих
[вироиш | вироиши манбаъ]Зайдиҳо асосан дар шимоли Яман зиндагӣ мекунанд, ки тақрибан сеяки аҳолии ин кишварро ташкил медиҳанд. Тафовути асосии зайдиҳо ва шиъаҳо дар он аст, ки имоми (пешвои) муъминон метавонад на танҳо аз авлоди халифаи солеҳ Алӣ, балки ҳар мусалмон ҳам бошад. Соли 2004 Ҳусейн ал-Ҳусӣ имоми Зайдҳои Яман шуд , ки шӯриши зиддиҳукуматиро оғоз карда, мақомоти Яманро ба табъиз алайҳи аҳолии Зайдӣ ва дар ҳамкорӣ бо Иёлоти Муттаҳида муттаҳам кард .
Пас аз марги ал-Ҳусӣ роҳбарии гурӯҳ ба бародараш Абдулмалик ал-Ҳусӣ гузашт. Соли 2009 бо пуштибонии Арабистони Саудӣ нерӯҳои ҳукуматӣ шӯришро саркӯб карданд. Дар моҳи феврали соли 2010 созишномаи оташбас байни Ҳусиҳо ва мақомоти Яман ба имзо расид.
Ҳукумати Яман Ҳусиҳоро муттаҳам мекунад, ки аз ҷониби Эрон пуштибонӣ мешавад. Ҳусиҳо мегӯянд, ки онҳо шиъаро аз таъсири суннизм, ки аксари аҳолии кишвар пайравӣ мекунанд, ҳимоят мекунанд. Илова бар ин, яке аз талабҳои Ҳусиҳо таъмини мухторияти бештар ба вилояти шимолии Саъда буд, ки умдатан шиъаён сукунат доранд. Мухолифони Ҳусиҳо бар ин боваранд, ки онҳо саъй доранд имомати Зайдиро, ки қабл аз инқилоби соли 1962 дар Ямани Шимолӣ вуҷуд дошт, эҳё кунанд.
Ҷунбиши ҷангии ин ҷунбиш гурӯҳи “Ансоруллоҳ” маҳсуб мешавад. Дар моҳи ноябри соли 2014 Шӯрои Амнияти СММ алайҳи раҳбарони низомии ин гурӯҳ Абдул-Холид ал-Ҳусӣ ва Абдуллоҳ Яҳё ал-Ҳаким барои “таҳдид ба сулҳ, суботи кишвар ва монеа ба раванди сиёсӣ” таҳримот ҷорӣ кард.
Дар соли 2011, пас аз оғози эътирозҳо дар кишвар алайҳи режими раисиҷумҳур Алӣ Абдулло Солеҳ, Ҳусиҳо нуфузи худро дар шимоли Яман густариш доданд. Онҳо на танҳо бар зидди нерӯҳои ҳукуматӣ, балки бар зидди чунин қувваҳо, аз қабили ҳизби Ал-Исло, конфедератсияи қабилаҳои Ҳошид, ҷангиёни Ал-Қоида ва гурӯҳи ба он алоқаманди Ансор ал-Шария муборизаи мусаллаҳона оғоз карданд.