Jump to content

Донишгоҳи Мичиган

Мавод аз Википедиа — донишномаи озод
(Тағйири масир аз University of Michigan)
Донишгоҳи Мичиган
Соли таъсисёбӣ 26 август 1817[1]
Донишҷӯён 56 000 ва 58 910[2]
Сайт umich.edu​(англ.)
 Парвандаҳо дар Викианбор

Донишгоҳи Мичиган (англ. University of Michigan ; аксар вақт ба U of M кӯтоҳ карда шудааст) — донишгоҳи ҷамъиятии (иёлатии) тадқиқотист, ки дар Анн-Арбор, Мичиган, ИМА ҷойгир аст. Соли 1817 дар Детройт таъсис ёфтааст, аммо баъд аз бист сол (соли 1837) ба Анн Арбор кӯчид.

Донишгоҳи Мичиган қадимтарин донишгоҳи иёлот аст, ки як қисми ба ном "Ивии ҷамъиятӣ" (англ. Public Ivy [3] ва Ассотсиатсияи Донишгоҳҳои Амрикост, ва ду шаҳраки иловагии воқеъ дар Дирборн ва Флинт дорад. Донишгоҳи Мичиган айни замон беш аз 460,000 хатмкунандагони зиндаро дорад - ин яке аз нишондиҳандаҳои баландтарин дар байни донишгоҳҳои ҷаҳон аст [4]. Донишгоҳи Мичиган яке аз марказҳои пешрафтаи таълимӣ ва илмии Иёлоти Муттаҳида ба ҳисоб меравад.

Таърихи донишгоҳ

[вироиш | вироиши манбаъ]

Донишгоҳи Мичиган соли 1817 дар Детройт таъсис ёфтааст ва Донишгоҳи Мичиган ё Католепистемиадас (англ. Catholepistemiad) номида шудааст.

Дар соли 1837 донишгоҳ ба Анн Арбор кӯчид ва синфҳои аввалини соли 1841 аз ҷониби ду профессор бо ҳафт донишҷӯ таълим дода шуданд. То соли 1866 1 205 донишҷӯён ба қайд гирифта шуданд, ки аксари онҳо собиқадорони ҷанги шаҳрвандӣ буданд. Дар соли 1871 Донишгоҳи Мичиган яке аз аввалин донишгоҳҳои Иёлоти Муттаҳида гардид, ки занонро ба таҳсил қабул кард [5].

Донишгоҳ бо донишҷӯёни яҳудӣ аз Ню-Йорк дар солҳои 1920-ум ва 30-юм маъмул буд, вақте ки донишгоҳҳои Ivy League квотаи қабули яҳудиёнро доштанд. 14 октябри 1960 Ҷон Кеннеди идеяи ташкили корпуси Сулҳро дар зинапояҳои бинои клуби донишҷӯён иброз дошт. Дар солҳои 1980-90, донишгоҳ маҷмааи бузурги беморхонаҳояшро [6] ва лабораторияҳои илмӣ дар шаҳраки шимолиро таъмир кард.

1 июли соли 2011 дар қаламрави донишгоҳ манъи тамокукашӣ ҷорӣ карда шуд [7].

Сохтори донишгоҳ

[вироиш | вироиши манбаъ]
Маркази тиббии Донишгоҳи Мичиган
Мактаби тиҷорати Росс, Донишгоҳи Мичиган

Донишгоҳи Мичиган се коллеҷ ва 16 мактаб дорад:[8][9]

  • Коллеҷи адабиёт, илм ва санъат (1841)
  • Мактаби тиббӣ (1850)
  • Коллеҷи муҳандисӣ (1854)
  • Мактаби ҳуқуқӣ (1859)
  • Мактаби дандонпизишкӣ (1875)
  • Мактаби дорусозӣ (1876)
  • Мактаби мусиқӣ, театр ва рақс (1880)
  • Мактаби ҳамширагӣ (1893)
  • Коллеҷи меъморӣ ва шаҳрсозии Алфред Таубман (1906)
  • Мактаби миёнаи Хорас Рекхам (1912)
  • Мактаби сиёсати ҷамъиятии Ҷералд Р. Форд (1914)
  • Мактаби маориф (1921)
  • Мактаби тиҷорати Стивен Росс (1924)
  • Мактаби захираҳои табиӣ ва муҳити зист (1927)
  • Мактаби тандурустии ҷамъиятӣ (1941)
  • Мактаби кори иҷтимоӣ (1951)
  • Мактаби иттилоотӣ (1969)
  • Мактаби санъат ва дизайн (1974)
  • Мактаби кинезиология

Барномаҳои варзишӣ

[вироиш | вироиши манбаъ]
Бозии футболи амрикоӣ дар Варзишгоҳи Мичиган

Ҳама дастаҳои варзишии Донишгоҳи Мичиганро Вулверинс меноманд ва дар ҳама намудҳои дигар, ба ғайр аз тӯби обии занона (ки дар он даста дар Ассотсиатсияи Поло Ватерполҳои Донишгоҳ рақобат мекунанд), онҳо дар зербахшии Football Bowl Subdivision ва Big Ten-конфронсҳо рақобат мекунанд. Донишгоҳ 27 намуди варзишро дастгирӣ мекунад — 13 барои мардон ва 14 барои занон [10]. Дар тӯли 10 аз 14 соли охир, Донишгоҳи Мичиган дар барномаҳои варзишӣ дар қатори 5-ум ҷой гирифтааст.[11]

Дар охири мавсими 2012 дастаи донишгоҳи футболи амрикоӣ дар таърихи NCAA аз рӯи шумораи ғалабаҳо (903) ва аз рӯи фоизи бозиҳои пирӯзӣ (73,5%) дар ҷои аввал аст [12]. Дар соли 1902, даста дар аввалин бор Роуз Боул ғолиб омад. Аз соли 1968 то 2007, Мичиган Вулверинс назар ба 40 мавсим пай дар пай бештар аз пирӯзӣ ба даст овард ва аз соли 1975 то 2007 ҳар сол дар боул.бозӣ мекарданд [13]. Вулверинҳо 42 маротиба ғолиби Конфронси Big Ten шуданд ва инчунин 11 маротиба қаҳрамони кишвар шуданд (охирин соли 1997) [14]. Се бозигари даста ҷоизаи Хайменро соҳиб шуданд: Том Ҳармон, Десмонд Ховард ва Чарлз Вудсон [15].

Варзишгоҳи Мичиган бузургтарин варзишгоҳи донишгоҳӣ дар Иёлоти Муттаҳида ва яке аз бузургтарин варзишгоҳҳои футбол дар ҷаҳон аст. Иқтидори иншоот 109.901 нафарро ташкил медиҳад [16][17], аммо иштирокчиёни чорабиниҳо аксар вақт аз 110 000 нафар зиёд мебошад[18]. Чунин рақамҳои рекордии чемпионати NCAA барои Стадиони Мичиган шиносанд, алахусус пас аз омадани Бо Шемблхер. Донишгоҳи Мичиган рақиби ҳамешагӣ бо бисёр муассисаҳои таълимӣ, аз ҷумла Донишгоҳи иёлати Мичиган, Нотр Дам ва Донишгоҳи Огайо мебошад. ESPN рақобати Мичиган ва Огайоро бузургтарин рақобат дар варзиши амрикоӣ мешуморад.[19]

Маркази Chrysler

Дастаи мардони хоккейи яхбандӣ, ки дар Jost Ice Arena бозӣ мекунанд, нуҳ маротиба қаҳрамони кишвар шуд [20], дар ҳоле ки дастаи баскетболбозони мардон, ки дар хонаи худ дар Крислер Сентр бозӣ мекарданд, панҷ маротиба ба финали чаҳорум баромад ва 1989 чемпионати NCAA шуд. Аммо, дар солҳои 90, даста ба моҷарои букмекерӣ гирифтор шуд ва барои он як давраи санҷишии чорсола ҷорӣ карда шуд. Вай инчунин аз пирӯзиҳояш дар мавсимҳои солҳои 1992/93 то 1995/96 ихтиёран даст кашид, ки дар он бозингарон барои натиҷапешкашкунӣ ва инчунин аз роҳ ёфтан ба финали чаҳорум дар солҳои 1992 ва 1993 пул мегирифтанд [21].

Гуштини варзиши, гимнастика ва волейболбозии занона дар Клифф Кин Арена, ки ба номи мураббии деринаи гуштӣ Клифф Кин дар соли 1990 гузошта шудааст, мегузарад.

Ҳангоми ба охир расидани Бозиҳои Олимпии 2014, 236 донишҷӯён ва мураббиёни Донишгоҳи Мичиган дар ҳамаи бозиҳои тобистонаи олимпӣ, ба истиснои Бозиҳои соли 1986 ширкат варзиданд ва медалҳо ба даст оварданд ва ба ғайр аз чаҳор Бозиҳои олимпӣ медалҳои тило ба даст оварданд. Дар маҷмӯъ, донишҷӯёни Донишгоҳи Мичиган 151 медали олимпиро ба даст оварданд: 72 тило, 39 нуқра ва 40 биринҷӣ [22].

Муаллимон ва олимони машҳур

[вироиш | вироиши манбаъ]
  • Иосиф Бродский
  • Бруннов, Франс - профессори астрономия
  • Лобанов-Ростовский, Андрей Анатолевич - профессори таърих
  • Маклафлин, Дин Бенҷамин - профессори астрономия
  • Муру, Жерар - профессори физикаи амалӣ, барандаи ҷоизаи Нобел дар соҳаи физика 2018
  • Хилтнер, Вилям Алберт - профессори астрономия
  • Шандор, Дерди - пианинонавоз
  • Веррет, Шерли - сарояндаи опера, меззо-сопрано
  • Сазерленд, Гордон Бримс Блэк Макривор - физик, ихтироъкори найчаи инфрасурх
  • Тимошенко, Степан Прокофьевич (1878-1972) - олими рус дар соҳаи механика
  • Кунле Олукотун - муҳандиси компютер, пешрав дар рушди микропросессорҳои бисёрҷанба
  • Винчел, Александр - профессори геология
  • Руфф Тайлер — файласуф

Ҳамчунин нигаред

[вироиш | вироиши манбаъ]

Эзоҳ

[вироиш | вироиши манбаъ]
  1. ↑ http://bicentennial.umich.edu/our-history/why-1817-matters/
  2. ↑ U.S. and Canadian 2022 NTSE Participating Institutions Listed by Fiscal Year 2022 Endowment Market Value, Change in Market Value from FY21 to FY22, and FY22 Endowment Market Values Per Full-time Equivalent Student (Excel) (ингл.) — National Association of College and University Business Officers, 2023.
  3. ↑ Robert Franek, Tom Meltzer, Christopher Maier. The best 361 colleges. — Princeton, New Jersey: Random House Information Group, 2006. — 794 p. — ISBN 0-375-76558-1.
  4. ↑ About the Alumni Association at the University of Michigan(англ.). Баргирифта аз сарчашмаи аввал 11 ноябри 2010.
  5. ↑ Suggested Research Topics — Gender and Social Space on the University Campus, 1870—1970(англ.). Баргирифта аз сарчашмаи аввал 13 марти 2009.
  6. ↑ History: University of Michigan Health System (англ.)
  7. ↑ Information about the Smoke-Free University Initiative(англ.)(пайванди дастнорас — таърих). University of Michigan. 27 апрели 2012 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 6 июни 2012.
  8. ↑ Schools, Colleges, & Campuses(англ.)(пайванди дастнорас — таърих). The Regents of the University of Michigan. 3 августи 2012 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 7 августи 2012.
  9. ↑ Departmental History(англ.)(пайванди дастнорас — таърих). The Regents of the University of Michigan. 3 августи 2012 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 7 августи 2012.
  10. ↑ University of Michigan Athletics Varsity Sports. MGoBlue(пайванди дастнорас — таърих). University of Michigan Athletic Department (2013). 9 феврали 2013 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 1 марти 2013.
  11. ↑ Learfield Sports Directors' Cup Previous Scoring(пайванди дастнорас — таърих). National Association of Collegiate Directors of Athletics (2010). 29 августи 2010 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 2 Январ 2011.
  12. ↑ 2011 Individual and Team Collegiate Records (PDF). National Collegiate Athletics Association (2011). 19 сентябри 2011 санҷида шуд.
  13. ↑ University of Michigan Athletics History: All-Time University of Michigan Football Record 1879-2007. Bentley Historical Library (May 31, 2008). 25 Декабри 2008 санҷида шуд.
  14. ↑ University of Michigan Football - National Championships. Bentley Historical Library (April 10, 2006). 29 августи 2010 санҷида шуд.
  15. ↑ Heisman Winners(пайванди дастнорас — таърих). Heisman Trophy at Heisman.com (2010). 29 августи 2010 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 1 августи 2014.
  16. ↑ Lapin, Andrew. Renovated Big House opens its doors, new capacity announced. The Michigan Daily (July 14, 2010). 29 августи 2010 санҷида шуд.
  17. ↑ Michigan Stadium. MGoBlue(пайванди дастнорас — таърих). University of Michigan Athletic Department (2013). 8 апрели 2013 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 19 апрели 2014.
  18. ↑ The Michigan Stadium Story – Once Again the Biggest House, 1998. Bentley Historical Library (2007). 23 марти 2007 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 13 марти 2007.
  19. ↑ The 10 greatest rivalries. ESPN (January 3, 2005). 23 марти 2007 санҷида шуд.
  20. ↑ Men's Ice Hockey (Division I): Championship History. NCAA (2013). 5 марти 2013 санҷида шуд.
  21. ↑ Cnockaert, Jim. Accident's effects still felt six years later: Roberson: It changed the athletic department, Ann Arbor News (March 22, 2002).
  22. ↑ Michigan in the Olympics. Bentley Historical Library (June 15, 2010). 28 августи 2010 санҷида шуд.

Пайвандҳо

[вироиш | вироиши манбаъ]
Баргирифта аз "https://tg.wikipedia.org/w/index.php?title=Донишгоҳи_Мичиган&oldid=1294540"