Адади кларкӣ
Адади кларкӣ (ё кларки элементҳо, бисёртар кларки элемент мегӯянд) - ададҳоеро меноманд, ки нишондиҳандаи миқдори миёнаи элементҳои химиявии таркиби қишри замин, гидросфера, умуман замин ва инчунин ҷисмҳои кайҳонӣ ва ғайраҳо, дар системаҳои геохимиявӣ ва космохимиявӣ.
Намудҳои кларкҳо
[вироиш | вироиши манбаъ]Кларкҳои элементҳо дар қишри замин
[вироиш | вироиши манбаъ]Дар поён кларкҳои элементҳо (бо фоизи вазн) барои қишри замин оварда шудаанд.
| Рақами тартибӣ | Элемент | Кларк, вазн.% |
| 1. | О | 49,5000 |
| 2. | Si | 25,8000 |
| 3. | Al | 7,5700 |
| 4. | Fe | 4,7000 |
| 5. | Ca | 3,3800 |
| 6. | Na | 2,6300 |
| 7. | К | 2,4100 |
| 8. | Mg | 1,9500 |
| 9. | H | 0,8800 |
| 10. | Ti | 0,4100 |
| 11. | Cl | 0,1900 |
| 12. | Р | 0,0900 |
| 13. | С | 0,0870 |
| 14. | Mn | 0,0850 |
| 15. | S | 0,0480 |
| 16. | N | 0,0300 |
| 17. | Rb | 0,0290 |
| 18. | F | 0,0280 |
| 19. | Ba | 0,0260 |
| 20. | Zr | 0,0210 |
| 21. | Cr | 0,0190 |
| 22. | Ni | 0,0150 |
| 23. | Sr | 0,0140 |
| 24. | V | 0,0140 |
| 25. | Zn | 0,0120 |
| 26. | Cu | 0,0100 |
| 27. | W | 0,0064 |
| 28. | Li | 0,0060 |
| 29. | Ce | 0,0043 |
| 30. | Co | 0,0037 |
| 31. | Sn | 0,0035 |
| 32. | Y | 0,0026 |
| 33. | Nd | 0,0022 |
| 34. | Nb | 0,0019 |
| 35. | Pb | 0,0018 |
| Ҳамагӣ | 99,98 вазн.% | |
| Элементҳои боқимонда (ҳосили ҷамъ) | 0,02 вазн.% | |
Адабиёт
[вироиш | вироиши манбаъ]- Taylor S. R., Abundance of chemical elements in the continental crust: a new table. «Geochimica et Cosmochimica Acta», 1964, v. 28. p. 1273-85;
- Wedepohl K. H., Geochemie, B., 1967 (Sammiung Göschen, Bd 1224-1224a/1224b)