Олмон
![]() |
![]() |
![]() | |
Шиор: «Einigkeit und Recht und Freiheit» | |
Суруди миллӣ: «[[Суруди миллии Ҷумҳурии Федеративии Олмон|Das Lied der Deutschen ]]» | |
Рӯзи истиқлолият | |
Забони расмӣ | Забони олмонӣ |
Пойтахт | Берлин |
Шаҳри калонтарин | Берлин, Франкфурти лаби Майн, Мюнхен, Штутгарт ва Бонн |
Идораи давлат | Демократияи парлумонӣ |
Масоҳат • Ҳамагӣ • Фоизи об. |
-ум ҷой дар ҷaҳон 357,578.17 км² % |
Аҳолӣ • Ҳамагӣ • Зичӣ |
-ум ҷой дар ҷaҳон 83.019.213 (аз 31-уми декабри соли 2018) 232 нафар/км² |
Пули миллӣ | Евро |
Интернет-Домен | .de (ва .eu) |
Коди телефон | +49 |
Соат | UTC |
Ҷумҳурии Федеролии Олмон (олмонӣ: Bundesrepublik Deutschland) ё Олмон дар Аврупои марказӣ ҷойгир аст. Масоҳати он 357.578 км² буда, аҳолии он (мувофиқи маьлумотҳои омор аз 31 декабри соли 2018) беш аз 83 млн. нафар иборат аст.
Аҳолӣ[вироиш]
Аҳолии Ҷумҳурии Олмон — 83.019.213 нафар (аз 31-уми декабри соли 2018) аст. Аз ҷумла 7,3 млн аҳолиро асосан мардуми ғайри олмонӣ, яъне хориҷиён ташкил медиҳанд, ки ин 8,9 фоизи аҳолии Ҷумҳурии Олмонро ташкил медиҳад. Коэффитсиенти таваллуд дар Олмон ниҳоят паст буда, ба 1000 нафар аҳолӣ ҳамагӣ 9 кӯдак рост меояд. Олмониҳо мардуми камфарзанд буда, ба ҳар сар зан 1,3 кӯдак рост меояд. Бо вуҷуди ин афзоиши шумораи аҳолӣ дар солҳои охир аз ҳисоби муҳоҷироне ки аз давлатҳои собиқ Иттиҳоди Шӯравӣ ба Олмон баргаштаанд (тахминан 3 млн.), мӯътадил боқӣ монд. Ҳар як чорумин нафар дар шаҳр ва ҳар як ҳафтумин нафар дар деҳот танҳо зиндагӣ мекунад. Миқдори падару модароне ки яккаву танҳо ба тарбияи фарзанд(он) машғуланд, тақрибан ба 2,4 миллион нафар мерасад. Қисми зиёди онҳоро занҳо ташкил медиҳанд. Олмониҳо мардуми дарозумр буда, синни мардон ба ҳисоби миёна ба 74,4 ва синни занон бошад ба 80,6 рафта мерасад.
Олмониҳо мувофиқи сарқонуни ҶФО ҳукуқи озодона интихоб кардани ҷои зисти худро доранд. Баъд аз имзо кардани созишномаи Шенген онҳо ҳатто метавонанд ба кишварҳои дигари узви ин созишнома сафар карда, манзили доимии худро интихоб кунанд. Соли 2002 олмониҳо бо пули миллии худ – Дойчмарк видоъ карда, пули нави Иттиҳоди Аврупоро (Евро)-ро қабул карданд.
Таърих[вироиш]
Олмон як таърихи бузургу бой дорад, ки пур аз воқеаҳо мебошад. Дар таърихи Олмон воқеаҳо ва шахсони бузурги хуб ва дар як вақт ба ҳам буданд, ки ба сари Олмон ва халқи бузурги Олмон бадбахтиҳо оварда буд.
Ҷуғрофия[вироиш]
Тақсимоти маъмурӣ[вироиш]
Олмон — кишвари федеративӣ; ба ӯ 16 субъектҳои баробарҳуқуқ дохил мешаванд — заминҳо (Bundesländer; см. заминҳои федералии ҷумҳӯрии Олмон), сетои онҳо — шаҳрҳои (Берлин, Бремен ва Ҳамбург).
Замин | Пойтахт | Номи олмонии замин | Номи олмонии пойтахт |
---|---|---|---|
1. Баден-Вюртемберг | Штутгарт | Baden-Württemberg | Stuttgart |
2. Кишвари озоди Бавария | Мюнхен | Freistaat Bayern | München |
3. Берлин | Берлин | Berlin | Berlin |
4. Бранденбург | Потсдам | Brandenburg | Potsdam |
5. Шаҳри озоди ганзеии Бремен | Бремен | Freie Hansestadt Bremen | Bremen |
6. Шаҳри озод ва ганзеии Ҳамбург | Ҳамбург | Freie und Hansestadt Hamburg | Hamburg |
7. Ҳессен | Висбаден | Hessen | Wiesbaden |
8. Мекленбург — Передняя Померания | Шверин | Mecklenburg-Vorpommern | Schwerin |
9. Саксонияи поён | Ҳанновер | Niedersachsen | Hannover |
10. Рейни Шимолӣ — Вестфалия | Дюсселдорф | Nordrhein-Westfalen | Düsseldorf |
11. Райнланд-Пфалс | Майнтс | Rheinland-Pfalz | Mainz |
12. Заар | Заарбрюккен | Saarland | Saarbrücken |
13. Кишвари Озоди Саксония | Дрезден | Freistaat Sachsen | Dresden |
14. Саксония-Анҳалт | Магдебург | Sachsen-Anhalt | Magdeburg |
15. Шлезвиг-Ҳолштайн | Кил | Schleswig-Holstein | Kiel |
16. Кишвари Озоди Тюринген | Эрфурт | Freistaat Thüringen | Erfurt |
Тақсимоти хурд аз 438 ҳавзаҳо иборат аст (Kreise).
Иқтисодёт[вироиш]
Мардум[вироиш]
|
Фарҳанг ва маданият[вироиш]
Нигаред[вироиш]
Иттиҳоди Аврупо | |
---|---|
Австрия • Белгия • Булғористон • Дания • Ирландия • Испания • Италия • Кипр • Латвия • Литва • Люксембург • Малта • Маҷористон • Нидерланд • Олмон • Подшоҳии Муттаҳида • Лаҳистон • Португалия • Руминия • Словакия • Словения • Фаронса • Финланд • Чехия • Шветсия • Эстония • Юнон | |
- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 https://www.destatis.de/DE/ZahlenFakten/GesellschaftStaat/Bevoelkerung/Bevoelkerungsstand/Tabellen_/lrbev03.html (нем.)
- ↑ 2.00 2.01 2.02 2.03 2.04 2.05 2.06 2.07 2.08 2.09 2.10 2.11 2.12 2.13 2.14 2.15 2.16 2.17 2.18 2.19 2.20 2.21 2.22 https://www.destatis.de/DE/ZahlenFakten/GesellschaftStaat/Bevoelkerung/Bevoelkerungsstand/Tabellen_/lrbev03.html
- ↑ https://www.destatis.de/DE/ZahlenFakten/GesellschaftStaat/Bevoelkerung/Bevoelkerung.html
- ↑ https://www.destatis.de/DE/ZahlenFakten/GesellschaftStaat/Bevoelkerung/Bevoelkerungsstand/Tabellen/Zensus_Geschlecht_Staatsangehoerigkeit.html — 2014.
- ↑ https://www.destatis.de/DE/ZahlenFakten/GesellschaftStaat/Bevoelkerung/Bevoelkerungsstand/Tabellen/Zensus_Geschlecht_Staatsangehoerigkeit.html — 1948.
- ↑ https://www.destatis.de/DE/ZahlenFakten/GesellschaftStaat/Bevoelkerung/Bevoelkerungsstand/Tabellen/Zensus_Geschlecht_Staatsangehoerigkeit.html
- ↑ база данных Всемирного банка — World Bank.
- ↑ https://www-genesis.destatis.de/genesis/online?operation=abruftabelleBearbeiten&selectionname=12411-0001 — 1948.
- ↑ Bevölkerungsstand — DESTATIS.
- ↑ Bevölkerungsstand — DESTATIS.