Ибни Арабӣ
| Ибни Арабӣ | |
|---|---|
| араб. ар. محي الدين ابن عربي | |
 | |
| Иттилооти инфиродӣ | |
| Касб, шуғл: | файласуф, шоир, нависанда |
| Таърихи таваллуд: | 28 июл 1165 |
| Зодгоҳ: | |
| Таърихи даргузашт: | 16 ноябр 1240 (75 сол) |
| Маҳалли даргузашт: | |
| Кишвар: | |
| Эътиқод: | ислом, суннӣ ва тасаввуф |
| Самти фаъолият: | тасаввуф |
| Устодон: | Mohammed ibn Qasim al-Tamimi[d], Shams from Marchena[d] ва Fatima from Cordoba[d] |
| Шогирдон: | Садруддини Қунавӣ[6] |
| Осор: | |
Иттилооти иловагӣ |
|
| Лоиҳаҳои алоқаманд: |
 Викианбор |
 Вироиши Викидода | |
Муҳиддин Абу Абдуллоҳ Муҳаммад ибни Али ал-Андалусӣ (ар. محي الدين محمد ابن علي ابن محمد ابن عربي الحاتمي الطائي الأندلسي, 28 июли соли 1165, Мурсия — 10 ноябри соли 1240, Димишқ), бисёртар бо тахаллуси Ибн Арабӣ маъруф аст — Илоҳиётшиноси араб-мусулмон аз Испания, бузургтарин намоянда ва назарияи тасаввуф (суфизм). Бо тахаллуси «Беҳтарин шайх» (аш-Шайх ал-Акбар) сӯфӣ маъруф аст.
Ибни Арабӣ таълимоти ваҳдати ҳастӣ (ваҳдат-ул-вуҷуд)-ро таҳия кардааст, ки тафовут байни Худо ва ҷаҳонро инкор мекунад. Мунаққидон (Ибни Таймия ва дигарон) дар ин таълимот пантеизмро диданд, тарафдорон бошад, тавҳиди ҳақиқиро диданд. Ӯ аз мафҳуми инсони комил (ал-инсон ал-комил) дифоъ кардааст.
Ибни Арабӣ бисёр саёҳат мекард, сафарҳо ва таассуроти ӯ маъмулан тафсири ирфонии сӯфӣ доштанд. Аз рӯи ривоятҳои ӯ се бор бо ҳазрати Хизир вохурдааст.
Ӯ тахминан 800 асар гузоштааст [7] (Рӯйхати асарҳое, ки аз ҷониби муҳаққиқи мисрӣ Усмон Яҳё тартиб дода шудааст, 856 асарро дар бар мегирад, ки 550-тои онҳо дар 2917 дастнавис то имрӯз боқӣ мондаанд; муаллифони дигар онро ба поён таҳрир кардаанд — пажӯҳишгари Лубнон Муҳаммад Абд ар-Раҳмон ал-Марашлӣ тақрибан 400 асари аслӣ дорад).
Тарҷумаи ҳол[вироиш | вироиши манбаъ]
Номи пурраи ӯ Абӯабдуллоҳ Муҳаммад ибни Алӣ ибни Муҳаммад ибни Арабӣ ал-Ҳотими ат-Тои ал-Андалусӣ буда, лақаби фахрии (лақаб) Муҳиддин («эҳёкунандаи имон») низ дошт.
Ибни Арабӣ 28 июли соли 1165 (17 Рамазони 560 ҳиҷрӣ) дар шаҳри Мурсия дар Ал-Андалус, ки он вақт аз ҷониби султонҳои Алмуравӣ ҳукмронӣ мекард, дар оилаи аъроби араб ба дунё омадааст. Гирду атрофашро ашроф, зоҳидон ва диндорон иҳота карда буданд. Ибни Арабӣ дар Севилия (Ишбилия), ки ба пойтахт ва маркази фарҳангии сулолаи Алмуҳадиён табдил меёбад, таҳсили хуб гирифтааст.
Соли 1172 дар натичаи истилогарон мусулмонон мағлубияти калон диданд. Вай аз мансаби мансабдор даст кашида, ба роҳи маънавӣ тайёрӣ мебинад. Соли 1180 дар Кордоба бо Ибни Рушд (Аверроес) вохурд. Ниҳоят соли 1184 суфӣ мешавад, ал-Урайбӣ устоди ӯ мешавад. Дар ҷараёни амалияи тасаввуфӣ ӯ бо одамони сершумор — олимону диншиносони муътабар, инчунин аскетикҳои оворагард ва амалдорони экстаз вомехурад.
Эзоҳ[вироиш | вироиши манбаъ]
- ↑ http://www.poemhunter.com/poem/listen-o-dearly-beloved/
- ↑ G. W. T. Ibn 'Arabƒ´ (ингл.) // Encyclopædia Britannica: a dictionary of arts, sciences, literature and general information / H. Chisholm — 11 — New York, Cambridge, England: University Press, 1911. — Vol. 14. — P. 219.
- ↑ Али-заде А. Ибн Араби (рус.) // Исламский энциклопедический словарь — М.: Ансар, 2007. — ISBN 978-5-98443-025-8
- ↑ Deutsche Nationalbibliothek Record #1049514602 // Общий нормативный контроль (GND) (нем.) — 2012—2016.
- ↑ http://www.britannica.com/EBchecked/topic/295765/Islamic-world/26925/The-Almohad-dynasty
- ↑ https://archive.org/details/rumisworldlifewo0000schi — С. 7.
- ↑ Ибн Араби. Избранное. Т. 1. — М., 2014. — с. 17.
Адабиёт[вироиш | вироиши манбаъ]
- Али-заде А. А. Ибн Араби // Исламский энциклопедический словарь. — М. : Ансар, 2007. — ISBN 978-5-98443-025-8. (CC BY-SA 3.0)
- Воробьёв Д. А. Время-вечность в учении ал-Халладжа и Ибн Араби. Историко-философский ежегодник—2000. М., 2001. с. 366—377.
- Гогиберидзе Г. М. Исламский толковый словарь. — Ростов н/Д.: Феникс, 2009. — 266 с. — (Словари). — 3 000 экз. — ISBN 978-5-222-15934-7.
- Кныш А. Д. Мировоззрение Ибн Араби. // Религии мира, 1984. М., 1984.
- Меликов, А. Мухиддин Ибн Араби (основоположник теоретического знания) // İlahiyyat. — 2021.
- Ньюби Г. Краткая энциклопедия ислама = A Concise Encyclopedia of Islam / Пер. с англ.. — М.: Фаир-пресс, 2007. — 384 с. — 3 000 экз. — ISBN 978-5-8183-1080-0.
- Смирнов А. В. Великий шейх суфизма (опыт парадигмального анализа философии Ибн Араби). Москва, Наука (издательская фирма «Восточная литература»), 1993.
- Смирнов А. В. Философия Николая Кузанского и Ибн Араби: два типа рационализации мистицизма // Бог, человек, общество в традиционных культурах Востока. — М., Наука, 1993, с.156-175.
- Смирнов А. В. Путь к Истине: Ибн Араби и Николай Бердяев (о двух типах мистического философствования) // Параллели (Россия — Восток — Запад). Альманах философской компаративистики, Выпуск 1. — Филос. общ-во СССР, М., 1991, с.109-143; перепечатано в: Христиане и мусульмане: проблемы диалога. Хрестоматия (сост. А.Журавский). М.: ББИ, 2000, с.402-434.
- Смирнов А. В. Основания этики в философии Ибн Араби (вместо Введения) // Средневековая арабская философия: проблемы и решения. М., Восточная литература, 1998, с.296-319
- Этин А. Пророческие эталоны в исламской и христианской духовности по творениям Ибн Араби и Мастера Экхарта // Страницы.2004. № 9: 2. С. 205—225.
- Ибн Араби // Новая философская энциклопедия : в 4 т. / пред. науч.-ред. совета В. С. Стёпин. — 2-е изд., испр. и доп. — М. : Мысль, 2010. — 2816 с.
Пайвандҳо[вироиш | вироиши манбаъ]
- Абдулаева, Индира Великий шейх суфизма Ибн аль-Араби. Assalam.ru. 21 июли 2013 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 26 июли 2013.
- Бибикова О. П. Ибн Араби. Кругосвет. 25 июли 2014 санҷида шуд.