Виктор Янукович

Мавод аз Википедиа — донишномаи озод
(Тағйири масир аз Янукович, Виктор Фёдорович)
Виктор Янукович
укр. Віктор Федорович Янукович
25 феврал 2010 — 22 феврал 2014
Пешгузашта Юшченко Виктор Андреевич
Ҷонишин Oleksandr Turchynov[d]
21 ноябр 2002 — 7 декабр 2004
Пешгузашта Anatoliy Kinakh[d]
Ҷонишин Mykola Azarov[d]
28 декабр 2004 — 5 январ 2005
Пешгузашта Mykola Azarov[d]
Ҷонишин Yulia Tymoshenko[d]
4 август 2006 — 18 декабр 2007
Пешгузашта Yuriy Yekhanurov[d]
Ҷонишин Yulia Tymoshenko[d]
25 май 2006 — 12 сентябр 2006
23 ноябр 2007 — 19 феврал 2010
2 октябр 2006 — 21 январ 2008
21 январ 2008 — 20 январ 2013
14 май 1997 — 21 ноябр 2002

Таваллуд 9 июл 1950(1950-07-09)[1][2][3] (73 сол)
Ном ҳангоми таваллуд укр. Віктор Федорович Янукович
Ҳамсар Lyudmila Yanukovych[d]
Фарзандон Viktor Yanukovych[d] ва Oleksandr Yanukovych[d]
Ҳизб
Таҳсилот
Дараҷаи илмӣ доктори илмҳои иқтисодӣ[d] (2000)
Фаъолият сиёсат
Эътиқод Ukrainian Orthodox Church[d] ва масеҳияти православӣ
Соядаст
Ҷоизаҳо
 Парвандаҳо дар Викианбор
Логотипи Викитека Осор дар Викитека

Виктор Федорович Янукович ( укр. Віктор Федорович Янукович ; зод. 9 июл 1950[1][2][3], Енакиево, Вилояти Донетск [4][5], ҶШС Украина, СССР ) - арбоби давлатӣ ва сиёсии Украина , Президенти Украина (2010-2014). Сарвазири Украина (2002-2005; 2006-2007), роҳбари маъмурияти давлатии вилояти Донецк (1997-2002).

Дар интихоботи президентии соли 2004, ӯ дар даври дуввум бо Виктор Юшченко мухолифат кард. Пас аз эълони натиҷаҳои пешакӣ, ки мувофиқи он Янукович пирӯз шуд, тазоҳуроти оммавӣ оғоз ёфт, ки бо номи Инқилоби норинҷӣ маъруф аст. Дар натиҷа, овоздиҳии такрорӣ таъйин карда шуд, ки дар натиҷа Юшенко президент шуд.[⇨].

Дар интихоботи президентии соли 2009, Янукович Виктор Юшенкоро иваз кард ва дар даври дуввум Юлия Тимошенкоро мағлуб кард[⇨].

22 феврали соли 2014, дар як бӯҳрони шадиди сиёсӣ, Янукович воқеан аз сӯи Верховная Радаи Украина барканор карда шуд.[⇨]. Баъдан, Украинаро тарк намуда, дар қаламрави Русия қарор дошт ва ӯ борҳо худро ҳамчун президенти феълии Украина эълон кард.[⇨].

Пас аз барканорӣ аз қудрат, алайҳи Янукович парвандаҳои зиёди ҷиноӣ оғоз карда шуданд[⇨]. 4 феврали соли 2015 Верховная Радаи Украина қонун дар бораи маҳрум кардани Виктор Януковичро аз унвони Президенти Украина қабул кард [6][⇨].

Солҳои аввал[вироиш | вироиши манбаъ]

Виктор Федорович Янукович 9 июли 1950 дар деҳаи коргарии Жуковка [7] шаҳри Енакиевои вилояти Сталин таваллуд шудааст [8][9]. Аз нигоҳи қавмӣ нисфи рус, чоряки белорус ва чоряки поляк.

Падар - Федор Владимирович Янукович (1923-1991). Фёдор Янукович дар солҳои Ҷанги Дуюми Ҷаҳон сардори полиси шаҳри Вилейкаи Беларус буд.[10]. Янукович дар мусоҳиба бо Газета Выборчей гуфт, кибобокалонҳои падаронаш полякҳои литваӣ буданд [11].

Модар - рус, Олга Семёновна Леонова (1925 - 2 августи 1952 [12] ), ҳамшираи шафқат, дар қисми тиббии кони Юнком кор мекард. Вай вақте ки Виктор 2 сола буд, вафот кард. Бобои модарии ӯ Семён Иванович Леонов як деҳқони сарватманд буд. Аз зидди босмачигароӣ аз губернияи Орёл (бо маълумоти диг. аз губ. Курск) мегурехт [13].

Тибқи ёддоштҳои худи Виктор Янукович, вайро модаркалонаш - Кастуся Ивановна Янукович [14], зодаи Вилнюс буд. Пеш аз ҷанг вай ба ҳайси боркаш дар кони Юнком кор мекард. Дар давоми ҷанг ӯро як остарбайтер ба Олмон бурд. Пас аз бозгашт Кастуся Ивановна бо сабаби ҳуҷҷатҳои дар ҷанг нопадидшуда натавонист таҷрибаи кории худро барқарор кунад [12][15][16].

Маориф[вироиш | вироиши манбаъ]

Ӯ аз мактаби 34 дар канори шаҳри Енакиево (ноҳияи Пиновка) хатм кард. Вай хуб таҳсил мекард, аммо донишҷӯи аъло набуд [17].

Соли 1973 Коллеҷи кӯҳкории Енакиеворо хатм кардааст Бойгонӣ шудааст 9 май 2021  сол. [18].

Соли 1980 Донишкадаи политехникии Донетскро ғоибона бо ихтисоси муҳандис-механик хатм кард [8][18].

Соли 2001 факултаи ҳуқуқи байналмилалии Академияи савдои хориҷии Украинаро бо ихтисоси ҳуқуқи байналмилалӣ хатм кардааст.

Доктори иқтисод , профессор [8][18]. Рисолаи докторӣ, ки Янукович ҳангоми ҳокими вилояти Донетск буданаш ҳимоя карда буд, ба идоракунии рушди инфрасохтор дар як минтақаи калони саноатӣ бахшида шуда буд [19].

Тарҷумаи ҳолати меҳнатӣ[вироиш | вироиши манбаъ]

Ҳукми аввал[вироиш | вироиши манбаъ]

Бори аввал В.Янукович 15 декабри соли 1967 (бо моддаи 141 қисми 2 Кодекси ҷиноятии РСС Украина - ғоратгарӣ), ҳамчун узви гурӯҳи ҷиноятии Пивновка маҳкум карда шуд. Ҳангоми оғози адои ҷазо Янукович 17 сола буд. Вай ҷазои худро 19 моҳ (1 сол 7 моҳ) адо кардааст, бино ба манобеи дигар 6-7 моҳ, ба ифтихори 50-умин солгарди Октябри Кабир тибқи авф, тибқи манбаъҳои дигари барои рафтори намунавӣ озод шуд. Мӯҳлати ҷазо 3 сол аст. Ҷазо дар колонияи Кременчуг адо шудааст.

8 июни соли 1970, Янукович бори дуюм ба ҷавобгарӣ кашида шуд. Сабабаш расонидани зарари ҷисмонӣ бо вазнинии миёна (моддаи 102 Кодекси ҷиноятии РСС Украина) мебошад. Вай ба 2 соли зиндон маҳкум шуд. Тафтиши пешакӣ, баррасии парванда дар суд 9 моҳ тӯл кашид.

Аз соли 1969 - коргари газ дар Заводи металлургии Енакиево, механики мошин, механики ширкати худрав [8]

Дар тӯли 20 сол ӯ директори генералии ПО "Донбассстрансремонт", ПО "Углепромтранс", Ассотсиатсияи минтақавии минтақавии нақлиёти автомобилии "Донецкавтотранс" буд [8][18].

Виктор Янукович узви комсомол (1964-1978), Ҳизби Коммунисти Иттиҳоди Шӯравӣ (1980-1991) буд [20].

Моҳи августи соли 1996 вай муовин ва моҳи сентябр муовини якуми раиси маъмурияти давлатии вилояти Донетск таъйин шуд [8][18].

Аз 14 майи 1997 то ноябри соли 2002 - Раиси маъмурияти давлатии вилояти Донетск ва вакили Шӯрои вилояти Донетск [8][18]. Аз моҳи майи соли 1999 то моҳи майи соли 2001 - ҳамзамон раиси Шӯрои вилоятии Донетск.

Дар соли 2001, бо розигии Президенти вақти ҳозираи Украина Леонид Кучмаро гирифта, аввалин сафари расмии худро ба Маскав кард [21]. Дар тӯли тамоми давраи кораш дар мансабҳои интихобӣ дар Украина вай аз дастгирии бемайлони "ҷомеаи Донбасс дар Маскав" баҳравар буд [22].

Аз 12 декабри соли 2000 то 1 феврали соли 2004 — мудири кафедраи менеҷменти инноватсионии Донишгоҳи давлатии идораи Донетск [23].

21 ноябри соли 2002 Виктор Янукович ба вазифаи сарвазири Украина таъйин шуд (Серҳий Тигипко, Георгий Кирпа, Олег Дубина низ он замон дар байни дигар номзадҳои эҳтимолӣ ба ин вазифа номбар карда шуда буданд) [18]. Қайд карда шуд, ки аксари нозирон аз ҷониби Президенти Украина Леонид Кучма ҷорӣ шудани номзадии Януковичро ба мансаби сарвазир дарвоқеъ, ҳамчун интихоби ворис қабул карданд [24].

20 апрели соли 2003 вай раиси Ҳизби Минтақаҳо интихоб шуд [18].

Аз 4 августи 2006 то 18 декабри 2007 - Сарвазири Украина, узви Шӯрои Амнияти Миллӣ ва Дифоъ.

Аз 25 феврали 2010 то 22 феврали 2014 — Президенти Украина, Роҳбари Шӯрои Амнияти Миллӣ ва Дифоъ, Фармондеҳи Олии Қувваҳои Мусаллаҳи Украина.

Аз 1 январи соли 2014 - Раиси Шӯрои сарони давлатҳои ИДМ [25].

Оила[вироиш | вироиши манбаъ]

  • Зан - Людмила Александровна (соли таваллудаш 1949), ҳоло нафақахӯр ва хонашин; алоҳида зиндагӣ мекунанд. Моҳи феврали соли 2017 маҷаллаи олмонии Der Spiegel хабар дод, ки Янукович аз ҳамсараш Людмила ҷудо шудааст [26][27], аммо хадамоти матбуоти Янукович ин паёмро рад кард [28][29].
    • Писарон - Александр (соли таваллудаш 1973) - соҳибкор, дандонпизишк аз рӯи маълумот; Виктор (1981–2015) - собиқ вакили халқии Украина, узви фраксияи Ҳизби Минтақаҳои Украина [8].

Набераҳо:

      • аз Александр: Виктор [30] ва Александр (таваллуд июли 2009)
      • аз Виктор: Иля (таваллуд 31 январи соли 2010) [31].

Фаъолияти сиёсӣ то интихоб шудан ба Президенти Украина[вироиш | вироиши манбаъ]

Оғози карераи сиёсӣ[вироиш | вироиши манбаъ]

Виктор Янукович соли 1980 ба Ҳизби Коммунистии Иттиҳоди Шӯравӣ пайваст [32]. Соли 1982 вай депутати Шӯрои деҳаи Карло-Марксовскии ҷ. деҳаи Енакиево интихоб шуд [33].

Баландшавии Янукович ба ҳайси раҳбари минтақавӣ дар миёнаи солҳои 90-ум ба амал омад [34]. То ин вақт, дар минтақаи Донетск яке аз қавитарин гурӯҳҳои молиявӣ дар Украина ташаккул ёфт [35]. Боварӣ ба он аст, ки Виктор Федорович дар бунёди он саҳми назаррас гузоштааст. Ӯро муаллифи нақшаи ангишти кокс-металлӣ меномиданд: конҳо дар Украина субсидияи давлатӣ мегирифтанд; кокси аз ангишти субсидия истеҳсолшуда имкон дод, ки арзиши металл якбора арзон карда шавад; муттаҳидшавӣ дар як дасти тамоми занҷири истеҳсолӣ аз истихроҷи ангишт то содироти маҳсулоти металлӣ имкон дод, ки субсидияҳои давлатӣ ба хориҷ дар шакли фоида аз метали содиршуда ва ААИ имконият доданд. Боварӣ ба он аст, ки Виктор Янукович маҳз он вақт ҳамкорӣ бо Ринат Ахметовро оғоз кард.

14 майи соли 1997, бо фармони Президент таҳти рақами 435/97 Виктор Янукович роҳбари маъмурияти давлатии вилояти Донетск таъйин шуд.

Сарвазири Украина (2002-2005)[вироиш | вироиши манбаъ]

Дар моҳи ноябри соли 2002, президенти Украина Леонид Кучма сарвазир Анатолий Кинахро аз вазифа сабукдӯш карда, Виктор Януковичро ба ин вазифа пешбарӣ кард. Аз 450 вакили парлумон 234 нафар ба тарафдории сарвазири кишвар овоз доданд [36].

Аммо, дар маҷмӯъ, маош, нафақа ва стипендия дар Украина нисбат ба Русия ва Беларус 2-3 маротиба камтар (бо ҳисоби доллар) камтар буд. Маоши паст ва нафақа боиси афзоиши ҳисси эътироз гардид. Масалан, дар асоси натиҷаҳои соли 2004:

  • миёнаи нафақа танҳо 182,2 грн буд. (34 доллари ИМА) [37][38][39] ;
  • стипендия дар донишгоҳҳо дар моҳи июни соли 2004 17 UAH буд.[40], аз моҳи июли соли 2004 - 25 грн.[41] ;
  • "Дар оғози соли 2004 тақрибан нисфи кормандони корхонаҳои калон ва миёна музди меҳнати камтар аз сатҳи зиндагии як шахси қобили меҳнатро гирифтанд (365 грн) (Э. Либанова." Одам дар бозори меҳнат "// Рӯзномаи Девони вазирон “ Курерҳои давлатӣ ” ( украинӣ “Урядовий кур'ер”), 20 апрели 2004) " [42]

Виктор Янукович рӯзи 31 декабри соли 2004, пас аз эълони натиҷаҳои муқаддамотии интихоботи президентии соли 2004, ки дар даври севвум номзади оппозисиюн Виктор Юшенко пирӯз шуд, истеъфо дод. Истеъфоро президент Леонид Кучма 5 январи соли 2005 қабул кард [43].

Эзоҳ[вироиш | вироиши манбаъ]

  1. 1.0 1.1 Ray M. Encyclopædia Britannica (ингл.)
  2. 2.0 2.1 Энциклопедия Брокгауз (нем.)
  3. 3.0 3.1 https://data.qz.com/2014/davosattendees/data/davos14list.json
  4. Янукович, Виктор — Президент Украины(рус.). Лента.ру.
  5. Виктор Янукович — биография(рус.)(пайванди дастнорас — таърих). Лента.ру. 6 июли 2013 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 16 Декабри 2014.
  6. Согласно Конституции Украины, звание президента Украины сохраняется за президентом пожизненно, если только он не был устранён с поста в порядке импичмента
  7. Биография Виктора Януковича. 9 май 2021 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 5 Декабри 2012.
  8. 8.0 8.1 8.2 8.3 8.4 8.5 8.6 8.7 Віктор Янукович — біографічна довідка. // Правительственный портал Украины
  9. Офіцiйне представництво Президента України(пайванди дастнорас — таърих). 16 ноябри 2009 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 24 октябри 2015.
  10. Корни политиков: атаман из Хоружевки и Кужель-Долгорукая. 9 май 2021 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 5 Декабри 2012.
  11. Янукович рассказал «Газете Выборчей», что ӯ него польские корни, Интерфакс-Украина. 9 май 2021 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 5 Декабри 2012.
  12. 12.0 12.1 Партия регионов. Официальный информационный сервер(пайванди дастнорас — таърих). 12 марти 2011 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 10 марти 2011.
  13. НОВОСТИ.dn.ua :: Родовая тайна происхождения Виктора Януковича. 9 май 2021 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 5 Декабри 2012.
  14. Партия регионов. Официальный информационный сервер(пайванди дастнорас — таърих). 12 марти 2011 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 10 марти 2011.
  15. Алла Коник. Сегодня президент поклонится могилам родителей. Комсомольская правда в Украине. 9 май 2021 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 5 Декабри 2012.
  16. Україна для людей: Неизвестные фото из жизни Януковича «Украинское новостное интернет-издание». 9 май 2021 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 7 сентябри 2011.
  17. Президент вышел из затрапезной Пивновки. 9 май 2021 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 5 Декабри 2012.
  18. 18.0 18.1 18.2 18.3 18.4 18.5 18.6 18.7 Виктор Янукович. Биографическая справка(пайванди дастнорас — таърих). 10 феврали 2010 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 15 Январ 2010. // РИА Новости, 17 ноября 2009
  19. Диссертации Януковича.
  20. Досье: Янукович Виктор Фёдорович - Аргументы и Факты. www.aif.ru. 31 августи 2018 санҷида шуд.
  21. Манекин Р. В. Multa paucis! Или Зачем Янукович приезжал в Москву? — «Евразийский вестник», М., 2001 N 15
  22. Землячество донбассовцев Москвы(пайванди дастнорас — таърих). 24 Январ 2010 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 20 феврали 2007.
  23. Донецький державний університет управління. 10 августи 2021 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 5 Декабри 2012.
  24. Материк
  25. Решение о председательстве в Содружестве Независимых Государств от 25 октября 2013
  26. В. Янукович развелся с женой после 45 лет брака - СМИ(рус.). УНН. 8 май 2019 санҷида шуд.
  27. Вести.Ru: Янукович развёлся с женой после 45 лет брака
  28. Пресс-служба Януковича опровергла данные о его разводе с супругой | РИА Новости Украина
  29. Пресс-служба Януковича опровергла сообщения о его разводе с женой — Российская газета
  30. Єдиний внук Януковича пішов до школи (ФОТО) — ForUm. 9 май 2021 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 5 Декабри 2012.
  31. Янукович Виктор-младший. ДОСЬЕ :: Персональный сайт Сергея Руденко.
  32. Вадим Вавилов. Крестный отец. Независимая газета (18 июни 2004). 3 июни 2012 санҷида шуд.
  33. Досье: Янукович Виктор Фёдорович
  34. Потому что Янукович.
  35. «Профиль» — деловой журнал(пайванди дастнорас — таърих). 21 Декабри 2010 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 27 сентябри 2007.
  36. Политическая карма Виктора Я.
  37. Сайт «Государственный комитет статистики Украины». Таблица. Средний размер месячной пенсии и количество пенсионеров (1996—2010 года)..
  38. Интервью с «начальником Управления Пенсионного фонда Украины в Киево-Святошинском районе Киевской области Иваном Иващенко». Медицинская газета Украины «Ваше здоровье», № 9 (786), март 2005.(пайванди дастнорас — таърих). 18 май 2011 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 1 Декабри 2007.
  39. Программа президента Украины Виктора Ющенко «10 шагов навстречу людям, 2005—2009 годы».. 9 май 2021 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 5 Декабри 2012.
  40. Студент выживает как животное (Глава III. Маразм заработной платы и трудового законодательства). Сайт «marazm.org.ua», 15.10.2004..
  41. «МОН уменьшило финансирование стипендий на 57 миллионов», комментарии читателей. 07.05.2009.. 9 май 2021 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 19 марти 2012.
  42. Болотина Н. Б. «Право социальной защиты Украины»: Учебное пособие. — М., 2005. — 615 с. (1.7. Современное состояние и реформирование сферы социальной защиты в Украине: правовые вопросы).(пайванди дастнорас — таърих).(пайванди дастнорас)
  43. Ющенко официально объявлен победителем выборов. BBC.