Округи Хуҷанд
| ӯзбекӣ: خجند آکروگی тоҷикӣ: آکروگی خجند русӣ: Ходжентский округ | |
 Тақсимоти маъмурии ҶШС Ӯзбекистон (соли 1927) шомили ҶМШС Тоҷикистон Тақсимоти маъмурии ҶШС Ӯзбекистон (соли 1927) шомили ҶМШС Тоҷикистон | |
| Кишвар |
 ИҶШС |
| Тобеъи |
 ҶШС Ӯзбекистон >  ҶШС Тоҷикистон |
| Шомили | 5 ноҳия |
| Маркази маъмурӣ | Хуҷанд |
| Таърих ва ҷуғрофиё | |
| Таърихи таъсис | 1926 |
| Таърихи пошхӯрӣ | 1939 |
| Масоҳат | 7,2 ҳаз. км² |
| Шаҳри бузургтарин | Хуҷанд |
| Дигар шаҳрҳои бузург | Исфара ва Конибодом |
| Аҳолӣ | |
| Аҳолӣ | 206,6 ҳаз. нафар (1926) |
| Миллият | тоҷикон, ӯзбекҳо, русҳо |
| Мазҳаб | мусулмонон (сунниҳо), ҳамчунин масеҳиҳо |
| Забонҳои расмӣ | тоҷикӣ, ӯзбекӣ ҳамчунон русӣ |
Округи Хуҷанд — яке аз даҳ округҳои ҶШС Ӯзбекистон — ҷумҳурии иттифоқӣ дар ҳайати СССР, дар солҳои 1926-1929 мебошад. Минбаъд, аз соли 1929 то барҳмхӯриаш дар соли 1930 округ дар ҳайати ҶШС Тоҷикистон буд (баъдан ба вилотяти Хуҷанд табдил ёфт). Маркази маъмурӣ ва калонтарин шаҳр дар округ – Хуҷанд.
Округ ба панҷ ноҳия тақсим карда шуд: Ашт (марказаҳ Ашт), Исфара (марказаш Исфара), Конибодом (марказаш Конибодом), Нов (марказаш номаълум) ва Хуҷанд (марказаш Хуҷанд).
Дар соли 1925, пас аз як муддати кӯтоҳи ташкили РСС Ӯзбекистон, тақсимоти минтақавӣ дар ҷумҳурӣ ҷорӣ карда шуд. Вилоятҳо ба уездҳо тақсим карда шуданд ва онҳо, дар навбати худ, ба волостҳо. Аммо камтар аз як сол пас, дар соли 1926, тақсимоти минтақавӣ барҳам дода шуд ва тақсимоти ҷумҳурӣ ба округҳо ҷорӣ карда шуд ва инҳо, дар навбати худ, ба ноҳияҳо тақсим карда шуданд. Округи Хуҷанд ба ҳайати РСС Ӯзбекистон дохил буд. Соли 1929 РАСС-и Тоҷикистон ба ҶШС-и мустақили Тоҷикистон табдил дода шуд ва аз ҳайати РСС Ӯзбекистон баромад. Қарор дода шуд, ки округи Хуҷанд ба ихтиёри ҶШС Тоҷикистон дода шавад. Дар аввали соли 1930 округи Ӯротеппа ба округи Хуҷанд ҳамроҳ карда шуд. Соли 1939 округҳо барҳам дода шуданд ва ҶШС Тоҷикистон ба вилоятҳо тақсим шудан гирифт ва вилояти Ленинобод вориси округи Хуҷанд гашт.
_Viloyati_Khujand.png)
Вақте ки он як қисми ҶШС Ӯзбекистон буд, округи Хуҷанд аз шимол ва ғарб бо округи Тошканд, аз ҷанубу ғарб бо ҶШС Тоҷикистон дар ҳайати РСС Ӯзбекистон, дар ҷануб бо ҶШС Қирғизистон дар ҳайати РСФСР, аз шарқ бо ноҳияи Фарғона ҳаммарз буд. Пас аз ба округи мустақили Тоҷикистон гузаштани округ, округ аз шимол, шарқ ва ғарб бо ҶШС Ӯзбекистон, аз ҷанубу шарқ бо ҶМШС Қирғизистон ва аз ҷануб бо округи Ӯротеппа ҶШС Тоҷикистон ҳаммарз буд.
Мувофиқи маълумоти барӯйхатгирии умумииттифоқии соли 1926, аҳолии округи Хуҷанд 206 628 нафарро ташкил медод. Аз ин 119 213 нафар тоҷикон ва 79 940 нафар ӯзбекҳо буданд. Инчунин дар Округ аз ақаллиятҳои миллӣ русҳо (3182 нафар) ва қирғизҳо (1946 нафар) бартарӣ доштанд. Дар округ намояндагони беш аз 30 миллат бо миқдори гуногун зиндагӣ мекарданд.
Эзоҳ
[вироиш | вироиши манбаъ]Адабиёт
[вироиш | вироиши манбаъ]- Административное деление Союза ССР. М., 1929.
- История Узбекской ССР // . — Ташкент, 1958. — Т. 2.