Феҳристи президентҳои Литва
Сайт | lrp.lt/ru/ |
---|
Президенти Ҷумҳурии Литва (Lietuvos Lietuvos Respublikos prezidentas, ғайри расмӣ президенти Литва (Lietuvos Lietuvos prezidentas) — сарвари давлат дар Литва, баландтарин мансаби давлатии ҷумҳурӣ [1].
Ваколатҳо ва мақоми Президенти Ҷумҳурии Литва дар боби VI Конститутсияи Литва, ки 25 октябри соли 1992 бо раъйпурсии умумихалқӣ қабул карда шудааст, муайян карда шудааст [2].
Президент аз ҷониби шаҳрвандони Ҷумҳурии Литва бо овоздиҳии пинҳонии умумӣ ба муҳлати 5 сол интихоб карда мешавад [2]. Дар Литва ба ин мансаб шаҳрванди Литва аз рӯи мансубият (мақоми шаҳрвандӣ) на камтар аз се сол зиндагӣ кардааст ва то рӯзи интихобот ҳадди аққал чилсола аст.
Феҳрист
[вироиш | вироиши манбаъ]Ҷумҳурии аввал
[вироиш | вироиши манбаъ]Президенти Ҷумҳурии аввалини Литва (Pirmosios Lietuvos Respublikos Presidentas) ё Президенти Литваи байниҷангӣ (Tarpukario Lietuvos Prezidentas) [3] - сарвари давлати Ҷумҳурии аввалин Литва, мақоми олии давлатии ҷумҳурӣ буд.
№ | Ном (солҳои ҳаёт) |
Ваколат | Оғози ваколат | Анҷоми ваколат | Ҳизб | Шарҳ | Манбаъ | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Антанас Сметона (1874—1944) | Президенти Ҷумҳурии Литва | 4 апрели 1919 | 19 июни 1920 | Иттифоқи миллатгароёни Литва | Президенти аввалини Литва | [4] | |
— | Александрас Стулгинскис (1885—1969) | Раиси Сейми Ҷумҳурии Литва ((Иҷрокунандаи вазифаи Президент)) | 20 июни 1920 | 21 декабри 1922 | Демократҳои насронии Литва | Иҷрокунандаи вазифаи Президенти Ҷумҳурии Литва | [4] | |
2 | Александрас Стулгинскис (1885—1969) | Президенти Ҷумҳурии Литва | 21 декабри 1922 | 7 июни 1926 | Демократҳои насронии Литва | Иҷрокунандаи вазифаи Президенти Ҷумҳурии Литва (2 сол), Президенти Ҷумҳурии Литва | [4] | |
3 | Казис Гринюс (1866—1950) | Президенти Ҷумҳурии Литва | 7 июни 1926 | 17 декабри 1926 | Иттифоқи халқии деҳқонони Литва | Иҷрокунандаи вазифаи Президенти Ҷумҳурии Литва (6 моҳ) | [4][5] | |
— | Йонас Стаугайтис (1868—1952) | Раиси Сейми Ҷумҳурии Литва (Иҷрокунандаи вазифаи Президент) |
18 декабри 1926 | 19 декабри 1926 | Иттифоқи халқии деҳқонони Литва | Иҷрокунандаи вазифаи Президенти Ҷумҳурии Литва пас аз Президенти собиқ К. Гринюс | [4] | |
4 | Антанас Сметона (1874—1944) | Президенти Ҷумҳурии Литва | 19 декабри 1926 | 15 июни 1940 | Иттифоқи миллатгароёни Литва | Пас аз бартараф намудани Казис Гринюс аз вазифаи Президент, ба тариқи табаддулоти ҳарбӣ (1926). | [4] | |
— | Антанас Меркис (1887—1955) | Сарвазири Ҷумҳурии Литва (Иҷрокунандаи вазифаи Президенти Ҷумҳурии Литва) |
15 июни 1940 | 17 июни 1940 | Иттифоқи миллатгароёни Литва | Президенти Ҷумҳурии Литва буд. Пас аз ҳамроҳ намудани Литва ба Иттиҳоди Шӯравӣ (ИҶШС) ҳабс шудааст. | [6] | |
— | Юстас Палетскис (1899—1980) | Сарвазири Ҷумҳурии Литва (Иҷрокунандаи вазифаи Президенти Ҷумҳурии Литва) |
17 июни 1940 | 25 августи 1940 | Ғайриҳизб | Рӯзноманигор, шоир, нависанда, ходими давлатӣ. Иҷрокунандаи вазифаи Президенти Ҷумҳурии Литва буд. Раиси Президиуми Шӯрои Олии ҶШС Литва. | [7] | |
— | Йонас Ҷямайтис (1909—1954) |
Иҷрокунандаи вазифаи Президенти Ҷумҳурии Литва | 16 феврали 1949 | 26 ноябри 1954 | Ғайриҳизб | Ҷенерол, Роҳбари ҳаракати мусаллаҳонаи миллатгароии "Бародарони ҷангалӣ" (заб.русӣ: "Лесные братья" (1940—1957). Сарвари ҳаракати миллии кишвар пас аз Ҷанги дуюми ҷаҳонӣ. | [4] |
Ҷумҳурии дуюм
[вироиш | вироиши манбаъ]Президентҳои Ҷумҳурии Литва (с. Lietuvos Respublikos prezidentai, ғайри расмӣ Президенти Литва,Lietuvos prezidentai ) - сарвари давлат дар Литва, мақоми олии давлатии ҷумҳурӣ, ҷамъ 6 президент ва 2 иҷрокунандаи вазифаи президенти Литва буданд [8].
№ | Ном (солҳои ҳаёт) | Ваколат | Оғози ваколат | Анҷоми ваколат | Ҳизб | Шарҳ | Манбаъ | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
- | Алгирдас Бразаускас (1932-2010) | Раиси Сейми Ҷумҳурии Литва (Иҷрокунандаи вазифаи президент) | 25 ноябри 1992 | 25 феврали 1993 | Ҳизби демократии меҳнати Литва | Ӯ раиси Сеймаи Ҷумҳурии Литва буд (то ҳамон вақт мақоми баландтарин дар Литва ). | [4][8] | |
5 (1) | Алгирдас Бразаускас (1932-2010) | Президенти Ҷумҳурии Литва | 25 феврали 1993 | 25 феврали 1998 | Ҳизби демократии меҳнати Литва | Аввалин президенти расмии Ҷумҳурии Литва. | [4] | |
6 (2) | Валдас Адамкус (1926-) | Президенти Ҷумҳурии Литва | 26 феврали 1998 | 26 феврали 2003 | Ғайриҳизб | - | [4] | |
7 (3) | Роландас Паксас (1956-) | Президенти Ҷумҳурии Литва | 26 феврали 2003 | 6 апрели 2004 | Тартиб ва адолат | Барои нақзи ҷиддии Конститутсияи Ҷумҳурии Литва ӯро бо тариқи изҳори нобоварӣ (импичмент) аз вазифа барканор карданд. | [9] | |
- | Артурас Паулаускас (1953-) | Раиси Сейми Ҷумҳурии Литва (Иҷрокунандаи вазифаи президент) | 6 апрели 2004 | 12 июли 2004 | Иттиҳоди нав (Либералҳои иҷтимоӣ) | Пас аз барканории Р. Паксас аз вазифаи Президенти Ҷумҳурии Литва, муваққатан ба вазифаи И.в. президент интихоб шудааст. | [9] | |
8 (4) | Валдас Адамкус (1926-) | Президенти Ҷумҳурии Литва | 12 июли 2004 | 12 июли 2009 | Ғайриҳизб | - | [4] | |
9 (5) | Далия Грибаускайте (1956-) | Президенти Ҷумҳурии Литва | 12 июли 2009 | 12 июли 2019 | Ғайриҳизб | Аввалин зан, президенти Литва. Аввалин президент дар таърихи Литваи соҳибистиқлол, ки ду маротиба интихоб шудааст. | [10] | |
10 (6) | Гитанас Науседа (1964-) | Президенти Ҷумҳурии Литва | 12 июли 2019 | Сарвари (Президенти кунунии) Ҷумҳурии Литва | Ғайриҳизб | - | [11] |
- Шарҳ (1)
Адабиёт
[вироиш | вироиши манбаъ]- Лиетувос президентой (суд. Юнус Вайченонис). - Каунас: Авиеса, 2007. 71 с.: тасвир. -ISBN 5-430-04552-7
- Витаутас Тининис. Юстас Палеккис. Энсиклопедияи визаҳо. Сентрасҳои марказӣ
- E. Симанайтис. Истифодаи дигаргуниҳои ҷиддӣ. Тремтинис, 2011 м. Не 48.
Пайвандҳо
[вироиш | вироиши манбаъ]- Вебсайти расмии Президенти Ҷумҳурии Литва Бойгонӣ шудааст 22 Январ 2015 сол.(рус.) )
- Конститутсияи Ҷумҳурии Литва(литв.) )
Эзоҳ
[вироиш | вироиши манбаъ]- ↑ Президент Литовской Республики(рус.). www.lrp.lt. 5 Декабри 2019 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 5 Декабри 2019.
- ↑ 2.0 2.1 Конституция Литовской Республики.
- ↑ Lietuvos prezidentai. — Kaunas: Šviesa, 2007. — 71 pages с. — ISBN 5-430-04552-7, 978-5-430-04552-4.
- ↑ 4.00 4.01 4.02 4.03 4.04 4.05 4.06 4.07 4.08 4.09 4.10 Lietuvos istorija(англ.). www.vle.lt. 4 Декабри 2019 санҷида шуд.
- ↑ E. Simanaitis. Istorinio perversmo paminėjimas. — Tremtinys, 2011.
- ↑ Antanas Smetona Бойгонӣ шудааст 29 Январ 2008 сол.(англ.)
- ↑ Vytautas Tininis. Justas Paleckis. — visuotinė lietuvių enciklopedija. — Mokslo ir enciklopedijų leidybos centras.
- ↑ 8.0 8.1 „Lietuvos Respublikos Aukščiausiosios Tarybos Aktas dėl Lietuvos Nepriklausomos Valstybės atstatymo“. www.lrs.lt. 5 Декабри 2019 санҷида шуд.
- ↑ 9.0 9.1 Lietuvą sukrėtusi prezidento Rolando Pakso apkalta: kodėl ji buvo išskirtinė pasaulyje?. 15min.lt. 3 Декабри 2019 санҷида шуд.
- ↑ Lietuvos Respublikos Prezidentė(литв.). grybauskaite.lrp.lt. 4 Декабри 2019 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 23 Январ 2020.
- ↑ Lietuvos Respublikos Prezidentas(литв.). www.lrp.lt. 19 сентябри 2020 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 19 сентябри 2020.