Ардаҳон

Мавод аз Википедиа — донишномаи озод
Ардаҳон
тур. Ardahan
Кишвар  [[|]]
Таърих ва ҷуғрофиё
Баландӣ
1 811 м
Вақти минтақавӣ UTC+03:00 ва UTC+02:00
Аҳолӣ
Аҳолӣ
  • 23 295 тан (2022)
Шиносаҳои ададӣ
Нишонаи почта 75000
Коди мошинҳо 75
Вебгоҳи расмӣ(тур.)
Ардаҳон дар харита
 Парвандаҳо дар Викианбор
Ardahan

Ардаҳон [1] (тур. Ardahan, арманӣ. Արդահան) — шаҳр дар шимолу шарқи Туркия, маркази вилояти Ардаҳон. Он дар қаторкӯҳи Карс [2] дар болооби дарёи Кура ҷойгир аст, ки ба ду қисм тақсим шудааст.

Таърих[вироиш | вироиши манбаъ]

Ардаҳон як шаҳри хурде буд, ки аввал ба вилояти Эрзеруми Имперотурии Усмонӣ тобеъ буд. Соли 1878 баъди ҷанги Русия ва Туркия ба Имперотурии Русия гузаштааст. Дар асри XIX аҳолӣ асосан бо чорводорӣ ва кишоварзӣ машғул буд. Ҳунармандӣ: дуредгарӣ, мисгарӣ, бофандагӣ маъмул буданд. Дар ибтидои садаи XX як корхона ва 5 корхонаи хурд (дуредгарӣ, чармгарӣ ва бофандагӣ), инчунин тақрибан 150 устохона, дӯкон ва мағозаҳо мавҷуд буданд.

Аҳолӣ[вироиш | вироиши манбаъ]

Дар арафаи ҷанги Русия ва Туркия дар солҳои 1828-1829 дар шаҳр 400 оила зиндагӣ мекарданд, ки аксарияти онҳо арманиҳо буданд [3].

Шаҳр аз ҷониби артиши Русия 5 май (17), 1877 [4] забт карда шуд ва ба минтақаи Карси империяи Русия дохил карда шуд. Аксарияти аҳолӣ арманиҳо буданд, аммо гурҷиҳо, юнониҳо, яҳудиён, русҳо, туркҳо ва язидиҳо низ дар шаҳр зиндагӣ мекарданд [3][5].

Пеш аз генотсиди Арманистон аксарияти аҳолӣ арманиҳо буданд. Дар соли 1910 дар тамоми ноҳияи Ардаҳон 27 ҳазор масеҳиён (арманиҳо, юнониҳо, гурҷиҳо) ва 33 ҳазор нафар арманизабонҳои исломӣ зиндагӣ мекарданд.[6].

Тибқи барӯйхатгирии соли 2000, аҳолии Ардаҳон 17.274 нафарро ташкил медиҳад, ки аксарияти онҳо туркҳо мебошанд.

Пайвандҳо[вироиш | вироиши манбаъ]

Эзоҳ[вироиш | вироиши манбаъ]

  1. Турция, Кипр // Атлас мира / сост. и подгот. к изд. ПКО «Картография» в 2009 г. ; гл. ред. Г. В. Поздняк. — М. : ПКО «Картография» : Оникс, 2010. — С. 117. — ISBN 978-5-85120-295-7 (Картография). — ISBN 978-5-488-02609-4 (Оникс).
  2. Абхазия, Южная Осетия, Грузия, Армения, Азербайджан // Атлас мира / сост. и подгот. к изд. ПКО «Картография» в 2009 г. ; гл. ред. Г. В. Поздняк. — М. : ПКО «Картография» : Оникс, 2010. — С. 108—109. — ISBN 978-5-85120-295-7 (Картография). — ISBN 978-5-488-02609-4 (Оникс).
  3. 3.0 3.1 Anon., Արդահան (Ardahan) // Армянская советская энциклопедия, vol. II, Национальная академия наук Республики Армения, 1976, P. 7.(арм.)
  4. История русской армии
  5. Ashot Melkonyan, Արդահան (Ardahan) // Encyclopedia of the Armenian Question, Yerevan State University Press, 1996, P. 54.(арм.)
  6. Ардаган на Геноцид.ру