Ван

Мавод аз Википедиа — донишномаи озод
Ван
тур. Van
Кишвар  [[|]]
Таърих ва ҷуғрофиё
Масоҳат
  • 1 938 км²
Баландӣ
1 730 м
Вақти минтақавӣ UTC+03:00
Аҳолӣ
Аҳолӣ
Шиносаҳои ададӣ
Нишонаи почта 65000
Коди мошинҳо 65
Вебгоҳи расмӣ(тур.)
 Парвандаҳо дар Викианбор

Ван (тур. VanВан, арманӣ. Վան Վան, курд. Ван) — шаҳр дар шарқи Туркия, дар наздикии соҳили шарқии кӯли Ван. Маркази маъмурӣ (ноҳияи марказӣ, Меркезӣ) ва калонтарин шаҳри Вилояти Ван аст. Аҳолӣ 312,5 ҳазор нафар соли (2009) буд. Пеш аз куштори оммавии арманиҳо дар соли 1915, он яке аз шаҳрҳои муҳимтарин дар Арманистони Ғарбӣ буд.

Таърих[вироиш | вироиши манбаъ]

  • Асри IX пеш аз милод - асри VI пеш аз милод - дар ҷойи шаҳр Тушпа - пойтахти давлати Урарту буд.
  • Асри VI пеш аз милод д. - асри IV пеш аз милод д. - як қисми сарапияи Арманистон ҳамчун як қисми Форс
  • Асри IV пеш аз милод д. - 200 пеш аз милод д. — як қисми салтанати Армании Ервидидс
  • Солҳои 200190 пеш аз милод д. - қисми давлати Селевкиҳо
  • Соли 190 милод д.428 сол — қисми Арманистони Бузург
  • 364 — аз ҷониби қувваҳои Сосониён нобуд карда шуд
  • 428 — асри VIII - қисми марзпанизми армании Сосониёни Форс
  • VIII - 885 — бахше аз Аморати Арманистони хилифати араб
  • 8851021 — қисми шоҳигарии Арманистон (Bagratuni)
  • 1021 — асорати Византия
  • Асри X - ҳамчун пойтахти салтанати Васпуракан Арманистон аҳамияти худро барқарор намуд
  • 1071 — аз тарафи салҷуқиён забт карда шуд
  • 11001207 — ҳамчун як қисми давлати Шоҳ-Арменидҳо
  • Нимаи дуюми асри XIV - ду маротиба аз ҷониби лашкари Темур нобуд карда шуд
  • Асри XVII - аз ҷониби империяи Усмонӣ забт карда шудааст
  • 18941895 — қатли аҳолии Арманистон, ки дар натиҷаи он ҳазорҳо арманиҳо кушта шуданд
  • 19151923 — генотсиди Арманистон
  • Баҳори 1915 — Ҷанги Ван, аҳолии Арманистон, бо вуҷуди муқовимат, аз ҷониби мақомоти Туркия бароварда ва аз байн бурда шуд. Худи шаҳр тақрибан ба пуррагӣ хароб шудааст [2][3]. Ихтиёриёни Арманистон то фарорасии қисмҳои артиши Қафқоз берун буданд. Шаҳрро артиши Русия гирифтааст [4].
  • 1916 — Мувофиқи Созишномаи Сайкс - Пико, тамоми вилояти Ван бояд ба Русия тобеъ мегардид.
  • 1920 — Мувофиқи шартномаи Севр, он бояд ба тобеияти Ҷумҳурии Арманистон мегузашт.
  • 1923 — Мутобиқи шартномаи Лозанна, зери ҳукмронии Туркия гузошта шуд.

Пайвандҳо[вироиш | вироиши манбаъ]

Эзоҳ[вироиш | вироиши манбаъ]

  1. 1.0 1.1 1.2 http://rapor.tuik.gov.tr/reports/rwservlet?adnksdb2&ENVID=adnksdb2Env&report=wa_turkiye_ilce_koy_sehir.RDF&p_il1=65&p_kod=1&p_yil=2011&p_dil=1&desformat=html
  2. Robert Bevan «The Destruction of Memory»
  3. Арутюнян А.О. Кавказский фронт 1914 - 1917 гг.. — Шаблон:Ер.: Айастан, 1971. — С. 306—307. — 416 с.
  4. Michael A. Reynolds. Shattering Empires. The Clash and Collapse of the Ottoman and Russian Empires, 1908–1918. — Cambridge University Press, 2011. — 324 p. — ISBN 978-0-521-14916-7.

Error in Template:Replyto: Username not given.