Бодканд

Мавод аз Википедиа — донишномаи озод
(Тағйири масир аз Ботканд)
Шаҳр
Бодканд
қирғ. Баткен
Парчам Нишон
Парчам Нишон
40°03′ с. ш. 70°49′ в. д.HGЯO
Кишвар  Қирғизистон
Таърих ва ҷуғрофиё
Таъсис 1934
Масоҳат
  • 205 км²
Баландии марказ 1 036 м
Аҳолӣ
Аҳолӣ
  • 27 730 тан (2021)
Шиносаҳои ададӣ
Пешшумораи телефон 3622
Нишон додан/Пинҳон кардани харита
Бодканд дар харитаи
Бодканд
Бодканд
 Парвандаҳо дар Викианбор

Бодканд (қирғ. Баткен) — шаҳрест дар Қирғизистон, маркази маъмурии ноҳияи Бодканд ва вилояти Бодканд.

Топоним[вироиш | вироиши манбаъ]

Ду пайдоиши топоним мавҷуд аст:

  1. Ном метавонад аз забони авестоӣ "Barź-: bŗź-: barəšnu-" — "баландӣ, қулла", аз забони форсӣ "كوه" (кӯҳ) — "кӯҳ" ва "-ан" - "пасванди шумораи ҷамъ" — "баландиҳои кӯҳ ё қуллаҳои кӯҳ" омада бошад.
  2. Аз забони форсӣ "Патикоҳан" — "қуллаҳои баландиҳои кӯҳ".

Таърих[вироиш | вироиши манбаъ]

Деҳаи Бодканд моҳи апрели соли 1934 ҳамчун маркази минтақавии вилояти Бодканд ташкил шуда буд. Соли 1999, барои баланд бардоштани самаранокии идоракунии ин заминҳо, пас аз ҳамлаҳои пайдарпайи ҷангиён аз се ноҳияи ғарбии вилояти Ӯш, вилояти Бодканд бо маркази маъмурии шаҳри Бодканд ташкил карда шуд. Аз ин лиҳоз, ба деҳаи Бодканд соли 2000 мақоми шаҳр дода шуд. Аҳолии деҳа дар соли 2000-ум 10 987 нафарро ташкил медод. Соли 2001 3 деҳаи наздишаҳрӣ ба шаҳр тобеъ карда шуданд.

Ҷуғрофия[вироиш | вироиши манбаъ]

Бодканд дар ҷанубу ғарби Қирғизистон, тақрибан 240 км дуртар аз ғарби Ӯш ҷойгир аст.

Масоҳати умумии шаҳр 5180 гектарро ташкил медиҳад. Худуди шаҳр (ба истиснои қитъаҳои замини наздиҳавлигӣ) 1143 гектарро ташкил медиҳад. Заминҳои кишоварзии шаҳр 4037 гектарро ташкил медиҳанд, аз ҷумла: 1106 гектар - заминҳои хоҷагиҳои деҳқонӣ, аз он ҷумла обёришаванда - 918 гектар; Заминҳои FPS - 393 гектар, аз он ҷумла обёришаванда - 316 гектар; заминҳои хоҷагиҳои ёрирасон - 27 гектар (обёришаванда); қитъаҳои наздиҳавлигии аҳолии шаҳр - 111 гектар (обёришаванда) ва 2400 гектар чарогоҳ.

Ҳудуди тобеи маъмурияти шаҳр дар соли 2009, ҳамагӣ 205 км² буд, ки аз он 51,8 км² воқеан дар ҳудуди шаҳр буда, 153 км² боқимондааш аз деҳот бо се деҳаи наздишаҳрӣ буданд (калонтаринашон деҳаи Қизил-Жол бо шумораи аҳолӣ 3207 нафар), ки дар онҳо 5760 нафар дар маҷмӯъ зиндагӣ мекарданд [1]. Ҳамин тариқ, дар қаламрави тобеи маъмурияти шаҳр 23 134 нафар зиндагӣ мекарданд.

Аз соли 2017 тобеи маъмурияти шаҳр деҳаҳои зерин мебошанд: Бозорбошӣ, Булоқ-Бошӣ, Келеҷек, Қизил-Дон, Қизил-Жол, Чет-Булоқ [2].

Аҳолӣ[вироиш | вироиши манбаъ]

Соли 2009 дар шаҳр 23 134 нафар зиндагӣ мекарданд. То 1 январи соли 2017 шумораи аҳолӣ 24 400 нафарро ташкил медод.[3].

Сол Шумора
1939 1430 [4]
1959 1948 [5]
Сол Шумора
1970 5569 [6]
1979 7157 [7]
Сол Шумора
1989 10 243 [8]
1999 10 987 [9]
Сол Шумора
2009 13 435 [10]
2009 12 134

Пайвандҳо[вироиш | вироиши манбаъ]

Эзоҳ[вироиш | вироиши манбаъ]

  1. Национальный статистический комитет Кыргызской Республики. Перепись населения 2009 года. Баткенская область.. 10 августи 2011 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 10 августи 2011.
  2. Адресный регистр Кыргызской Республики
  3. 2017-жылдагы Кыргыз Республикасынын облустарынын, райондорунун, шаарларынын, шаар тибиндеги кыштактарынын калкынын саны, Численность населения Кыргызской Республики на 1 января 2017 года
  4. Перепись населения СССР (1939)
  5. Перепись населения СССР (1959)
  6. Перепись населения СССР (1970)
  7. Всесоюзная перепись населения СССР (1979)
  8. Перепись населения СССР (1989)
  9. Перепись населения Киргизии 1999 года
  10. Перепись населения Киргизии 2009 года