Иморат: Тафовут байни таҳрирҳо
Шухрат Саъдиев (баҳс | ҳисса) No edit summary |
No edit summary |
||
Сатри 1: | Сатри 1: | ||
'''Имора́т''' (аз {{lang-ar|أمیر}} — амрдиҳанда, фармондиҳанда, ҳукмраво), ''' |
'''Имора́т''' (аз {{lang-ar|أمیر}} — амрдиҳанда, фармондиҳанда, ҳукмраво), '''Иморат''' — мулк ё давлат дар мамолики исломии [[Осиё]] ва [[Африка]], ичунин мавзеъҳои мусулмоннишини таърихии Европа, мас., Иморати Кордова (756—929) ва Иморати Гранада (1228—1492) дар Испания, Иморати Барӣ (847—871) ва Иморати Ситсилия (965—1072) дар Италия, Иморати Тбилисӣ (736—1122), ки амир (ҳокими мутлақи маврусӣ) идора мекард. Сараввал Иморатҳо дар хилофати Араб ба вуҷуд омаданд ва ҳокимонашонро халифа таъйин мекард. Бино ба таълимоти динӣ, ҳокимияти динӣ — [[имомат]] ва ҳокимияти сиёсӣ — ''Иморат'' ягона буда, ҷудоӣ надоранд. Яъне [[халифа]]ҳо — «амир-ал-мӯъминин» (ниг. Амиралмӯъминин) ҳокими ҳамаи [[мусулмон]]он мебошанд; 2) воҳиди тақсимоти маъмурӣ (вилоят) дар сохтори давлатҳои исломӣ (мас., [[Иморати Муттаҳидаи Араб]], [[Арабистони Саудӣ]]). |
||
== |
== Иморатҳои таърихӣ == |
||
<small>(нопурра)</small> |
<small>(нопурра)</small> |
||
Сатри 10: | Сатри 10: | ||
! эзоҳ |
! эзоҳ |
||
|- |
|- |
||
| ''[[ |
| ''[[Иморати Албаниё]]'' ||[[Двин]],[[ Барда ]] || [[637]]—[[885]]|| Тобеи [[Хилофати Араб]] |
||
|- |
|- |
||
| ''[[ |
| ''[[Иморати Дарбанд]]'' ||[[Дарбанд (шаҳр)|Дарбанд]] || [[735]]—[[1239]]|| Тобеи [[Хилофати Араб]], ба Иморати Армания (аль-Арминийа) то соли 885 тобеъ буд |
||
|- |
|- |
||
| ''[[ |
| ''[[Иморати Тифлис]]'' ||[[Тифлис]] || [[736]]—[[1122]]|| Тобеи [[Хилофати Араб]], ба Иморати Арманистон (аль-Арминийа) то соли 885 тобеъ буд |
||
|- |
|- |
||
| ''[[ |
| ''[[Иморати Кордова]]'' ||[[Кордова]] || [[756]]—[[929]]|| Тобеи [[Хилофати Араб]], дертар ҳамчун [[Иморати Кордова]] |
||
|- |
|- |
||
| ''[[ |
| ''[[Иморати Крит]]'' ||[[Ираклион]] || [[825]]—[[961]]|| Тобеи [[Хилофати Араб]] |
||
|- |
|- |
||
| ''[[ |
| ''[[ Иморати Бари]]'' ||[[Бари]] || [[847]]—[[871]]|| Тобеи [[Хилофати Араб]] |
||
|- |
|- |
||
| ''[[ |
| ''[[Иморати Ситсилия]]'' ||[[Палермо]] || [[965]]—[[1072]]|| |
||
|- |
|- |
||
| ''[[ |
| ''[[Иморати Гранада]]'' ||[[Гранада]] || [[1228]]—[[1492]]|| |
||
|- |
|- |
||
| ''[[ |
| ''[[Иморати Айдын]]'' ||[[Смирна]] || [[1308]]—[[1425]]|| |
||
|- |
|- |
||
| ''[[Аморати Бухоро]]'' (хонигарӣ) ||[[Бухоро]] || [[1785]]—[[1920]]|| Аз соли [[1868]] тобеи [[Империяи Русия]]. |
| ''[[Аморати Бухоро|Иморати Бухоро]]'' (хонигарӣ) ||[[Бухоро]] || [[1785]]—[[1920]]|| Аз соли [[1868]] тобеи [[Империяи Русия]]. |
||
|- |
|- |
||
| ''[[ |
| ''[[Иморати Афғонистон]]'' ||[[Кобул]] || [[1823]]—[[1929]]|| То соли [[1919]], сипас [[шоҳигарӣ]]. |
||
|- |
|- |
||
| ''[[ |
| ''[[Иморати Наҷд]]'' || || [[1902]]—[[1921]]|| Сипас [[султония]]. |
||
|- |
|- |
||
| ''[[ |
| ''[[Иморати Кавкази Шимолӣ]]'' ||[[Ведено]] || [[1919]]—[[1920]]|| Тобеи [[Имперотурии Усмонӣ]]. |
||
|- |
|- |
||
| ''[[ |
| ''[[Иморати Урдун]]'' ||[[Уммон]] || [[1921]]—[[1946]]||Зери тобеъияти [[Бритониё]]. |
||
|- |
|- |
||
| ''[[ |
| ''[[Иморати Исломии Афғонистон]]'' ||[[Кобул]] || [[1996]]—[[2001]]||Кишвари қисман эътирофшуда. |
||
|- |
|- |
||
| ''[[ |
| ''[[Иморати Баҳрайн|Баҳрайн]]'' ||[[Манама]] || [[1971]]—[[2002]]||Аз соли 2002 [[шоҳигарӣ]]. |
||
|} |
|} |
||
== Нигаред низ == |
== Нигаред низ == |
||
* [[ |
* [[Имороти Муттаҳидаи Арабӣ]] |
||
== Эзоҳ == |
== Эзоҳ == |
||
{{эзоҳ}} |
{{эзоҳ}} |
||
Сатри 52: | Сатри 53: | ||
[[Гурӯҳ:Воҳидҳои маъмурӣ]] |
[[Гурӯҳ:Воҳидҳои маъмурӣ]] |
||
[[Гурӯҳ: |
[[Гурӯҳ:Иморат]] |
Нусха 07:51, 18 октябри 2019
Имора́т (аз ар. أمیر — амрдиҳанда, фармондиҳанда, ҳукмраво), Иморат — мулк ё давлат дар мамолики исломии Осиё ва Африка, ичунин мавзеъҳои мусулмоннишини таърихии Европа, мас., Иморати Кордова (756—929) ва Иморати Гранада (1228—1492) дар Испания, Иморати Барӣ (847—871) ва Иморати Ситсилия (965—1072) дар Италия, Иморати Тбилисӣ (736—1122), ки амир (ҳокими мутлақи маврусӣ) идора мекард. Сараввал Иморатҳо дар хилофати Араб ба вуҷуд омаданд ва ҳокимонашонро халифа таъйин мекард. Бино ба таълимоти динӣ, ҳокимияти динӣ — имомат ва ҳокимияти сиёсӣ — Иморат ягона буда, ҷудоӣ надоранд. Яъне халифаҳо — «амир-ал-мӯъминин» (ниг. Амиралмӯъминин) ҳокими ҳамаи мусулмонон мебошанд; 2) воҳиди тақсимоти маъмурӣ (вилоят) дар сохтори давлатҳои исломӣ (мас., Иморати Муттаҳидаи Араб, Арабистони Саудӣ).
Иморатҳои таърихӣ
(нопурра)
Нигаред низ
Эзоҳ
Сарчашма
- Аморат // А — Асос. — Д. : СИЭМТ, 2011. — (Энсиклопедияи Миллии Тоҷик : [тахм. 25 ҷ.] / сармуҳаррир А. Қурбонов ; 2011—2023, ҷ. 1). — ISBN 978-99947-33-45-3.