Иморат: Тафовут байни таҳрирҳо

Мавод аз Википедиа — донишномаи озод
Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Сатри 1: Сатри 1:
'''Имора́т''' (аз {{lang-ar|أمیر}} — амрдиҳанда, фармондиҳанда, ҳукмраво), '''Аморат''' — мулк ё давлат дар мамолики исломии [[Осиё]] ва [[Африка]], ичунин мавзеъҳои мусулмоннишини таърихии Европа, мас., Аморати Кордова (756—929) ва Аморати Гранада (1228—1492) дар Испания, Аморати Барӣ (847—871) ва Аморати Ситсилия (965—1072) дар Италия, Аморати Тбилисӣ (736—1122), ки амир (ҳокими мутлақи маврусӣ) идора мекард. Сараввал Аморатҳо дар хилофати Араб ба вуҷуд омаданд ва ҳокимонашонро халифа таъйин мекард. Бино ба таълимоти динӣ, ҳокимияти динӣ — [[имомат]] ва ҳокимияти сиёсӣ — ''Аморат'' ягона буда, ҷудоӣ надоранд. Яъне [[халифа]]ҳо — «амир-ал-мӯъминин» (ниг. Амиралмӯъминин) ҳокими ҳамаи [[мусулмон]]он мебошанд; 2) воҳиди тақсимоти маъмурӣ (вилоят) дар сохтори давлатҳои исломӣ (мас., [[Аморати Муттаҳидаи Араб]], [[Арабистони Саудӣ]]).
'''Имора́т''' (аз {{lang-ar|أمیر}} — амрдиҳанда, фармондиҳанда, ҳукмраво), '''Иморат''' — мулк ё давлат дар мамолики исломии [[Осиё]] ва [[Африка]], ичунин мавзеъҳои мусулмоннишини таърихии Европа, мас., Иморати Кордова (756—929) ва Иморати Гранада (1228—1492) дар Испания, Иморати Барӣ (847—871) ва Иморати Ситсилия (965—1072) дар Италия, Иморати Тбилисӣ (736—1122), ки амир (ҳокими мутлақи маврусӣ) идора мекард. Сараввал Иморатҳо дар хилофати Араб ба вуҷуд омаданд ва ҳокимонашонро халифа таъйин мекард. Бино ба таълимоти динӣ, ҳокимияти динӣ — [[имомат]] ва ҳокимияти сиёсӣ — ''Иморат'' ягона буда, ҷудоӣ надоранд. Яъне [[халифа]]ҳо — «амир-ал-мӯъминин» (ниг. Амиралмӯъминин) ҳокими ҳамаи [[мусулмон]]он мебошанд; 2) воҳиди тақсимоти маъмурӣ (вилоят) дар сохтори давлатҳои исломӣ (мас., [[Иморати Муттаҳидаи Араб]], [[Арабистони Саудӣ]]).


== Аморатҳои таърихӣ ==
== Иморатҳои таърихӣ ==
<small>(нопурра)</small>
<small>(нопурра)</small>


Сатри 10: Сатри 10:
! эзоҳ
! эзоҳ
|-
|-
| ''[[Аморати Албаниё]]'' ||[[Двин]],[[ Барда ]] || [[637]]—[[885]]|| Тобеи [[Хилофати Араб]]
| ''[[Иморати Албаниё]]'' ||[[Двин]],[[ Барда ]] || [[637]]—[[885]]|| Тобеи [[Хилофати Араб]]
|-
|-
| ''[[Аморати Дарбанд]]'' ||[[Дарбанд (шаҳр)|Дарбанд ]] || [[735]]—[[1239]]|| Тобеи [[Хилофати Араб]], ба Аморати Армания (аль-Арминийа) то соли 885 тобеъ буд
| ''[[Иморати Дарбанд]]'' ||[[Дарбанд (шаҳр)|Дарбанд]] || [[735]]—[[1239]]|| Тобеи [[Хилофати Араб]], ба Иморати Армания (аль-Арминийа) то соли 885 тобеъ буд
|-
|-
| ''[[Аморати Тифлис]]'' ||[[Тифлис]] || [[736]]—[[1122]]|| Тобеи [[Хилофати Араб]], ба Аморати Армания (аль-Арминийа) то соли 885 тобеъ буд
| ''[[Иморати Тифлис]]'' ||[[Тифлис]] || [[736]]—[[1122]]|| Тобеи [[Хилофати Араб]], ба Иморати Арманистон (аль-Арминийа) то соли 885 тобеъ буд
|-
|-
| ''[[Аморати Кордова]]'' ||[[Кордова]] || [[756]]—[[929]]|| Тобеи [[Хилофати Араб]], дертар ҳамчун [[Аморати Кордова]]
| ''[[Иморати Кордова]]'' ||[[Кордова]] || [[756]]—[[929]]|| Тобеи [[Хилофати Араб]], дертар ҳамчун [[Иморати Кордова]]
|-
|-
| ''[[Аморати Крит]]'' ||[[Ираклион|Ираклион]] || [[825]]—[[961]]|| Тобеи [[Хилофати Араб]]
| ''[[Иморати Крит]]'' ||[[Ираклион]] || [[825]]—[[961]]|| Тобеи [[Хилофати Араб]]
|-
|-
| ''[[ Аморати Бари]]'' ||[[Бари]] || [[847]]—[[871]]|| Тобеи [[Хилофати Араб]]
| ''[[ Иморати Бари]]'' ||[[Бари]] || [[847]]—[[871]]|| Тобеи [[Хилофати Араб]]
|-
|-
| ''[[Аморати Ситсилия]]'' ||[[Палермо]] || [[965]]—[[1072]]||
| ''[[Иморати Ситсилия]]'' ||[[Палермо]] || [[965]]—[[1072]]||
|-
|-
| ''[[Аморати Гранада]]'' ||[[Гранада]] || [[1228]]—[[1492]]||
| ''[[Иморати Гранада]]'' ||[[Гранада]] || [[1228]]—[[1492]]||
|-
|-
| ''[[Аморати Айдын]]'' ||[[Смирна]] || [[1308]]—[[1425]]||
| ''[[Иморати Айдын]]'' ||[[Смирна]] || [[1308]]—[[1425]]||
|-
|-
| ''[[Аморати Бухоро]]'' (хонигарӣ) ||[[Бухоро]] || [[1785]]—[[1920]]|| Аз соли [[1868]] тобеи [[Империяи Русия]].
| ''[[Аморати Бухоро|Иморати Бухоро]]'' (хонигарӣ) ||[[Бухоро]] || [[1785]]—[[1920]]|| Аз соли [[1868]] тобеи [[Империяи Русия]].
|-
|-
| ''[[Аморати Афғонистон]]'' ||[[Кобул]] || [[1823]]—[[1929]]|| То соли [[1919]], сипас [[шоҳигарӣ]].
| ''[[Иморати Афғонистон]]'' ||[[Кобул]] || [[1823]]—[[1929]]|| То соли [[1919]], сипас [[шоҳигарӣ]].
|-
|-
| ''[[Аморати Наҷд]]'' || || [[1902]]—[[1921]]|| Сипас [[султония]].
| ''[[Иморати Наҷд]]'' || || [[1902]]—[[1921]]|| Сипас [[султония]].
|-
|-
| ''[[Аморати Кавкази Шимолӣ]]'' ||[[Ведено]] || [[1919]]—[[1920]]|| Тобеи [[Имперотурии Усмонӣ]].
| ''[[Иморати Кавкази Шимолӣ]]'' ||[[Ведено]] || [[1919]]—[[1920]]|| Тобеи [[Имперотурии Усмонӣ]].
|-
|-
| ''[[Аморати Урдун]]'' ||[[Уммон]] || [[1921]]—[[1946]]||Зери тобеъияти [[Бритониё]].
| ''[[Иморати Урдун]]'' ||[[Уммон]] || [[1921]]—[[1946]]||Зери тобеъияти [[Бритониё]].
|-
|-
| ''[[Аморати Исломии Афғонистон]]'' ||[[Кобул]] || [[1996]]—[[2001]]||Кишвари қисман эътирофшуда.
| ''[[Иморати Исломии Афғонистон]]'' ||[[Кобул]] || [[1996]]—[[2001]]||Кишвари қисман эътирофшуда.
|-
|-
| ''[[Аморати Баҳрейн|Баҳрейн]]'' ||[[Манама]] || [[1971]]—[[2002]]||Аз соли 2002 [[шоҳигарӣ]].
| ''[[Иморати Баҳрайн|Баҳрайн]]'' ||[[Манама]] || [[1971]]—[[2002]]||Аз соли 2002 [[шоҳигарӣ]].
|}
|}


== Нигаред низ ==
== Нигаред низ ==
* [[Аморати Муттаҳидаи Араб]]
* [[Имороти Муттаҳидаи Арабӣ]]

== Эзоҳ ==
== Эзоҳ ==
{{эзоҳ}}
{{эзоҳ}}
Сатри 52: Сатри 53:


[[Гурӯҳ:Воҳидҳои маъмурӣ]]
[[Гурӯҳ:Воҳидҳои маъмурӣ]]
[[Гурӯҳ:Аморат]]
[[Гурӯҳ:Иморат]]

Нусха 07:51, 18 октябри 2019

Имора́т (аз ар. أمیر‎ — амрдиҳанда, фармондиҳанда, ҳукмраво), Иморат — мулк ё давлат дар мамолики исломии Осиё ва Африка, ичунин мавзеъҳои мусулмоннишини таърихии Европа, мас., Иморати Кордова (756—929) ва Иморати Гранада (1228—1492) дар Испания, Иморати Барӣ (847—871) ва Иморати Ситсилия (965—1072) дар Италия, Иморати Тбилисӣ (736—1122), ки амир (ҳокими мутлақи маврусӣ) идора мекард. Сараввал Иморатҳо дар хилофати Араб ба вуҷуд омаданд ва ҳокимонашонро халифа таъйин мекард. Бино ба таълимоти динӣ, ҳокимияти динӣ — имомат ва ҳокимияти сиёсӣ — Иморат ягона буда, ҷудоӣ надоранд. Яъне халифаҳо — «амир-ал-мӯъминин» (ниг. Амиралмӯъминин) ҳокими ҳамаи мусулмонон мебошанд; 2) воҳиди тақсимоти маъмурӣ (вилоят) дар сохтори давлатҳои исломӣ (мас., Иморати Муттаҳидаи Араб, Арабистони Саудӣ).

Иморатҳои таърихӣ

(нопурра)

Кишвар Пойтахт Солҳои мавҷудият эзоҳ
Иморати Албаниё Двин,Барда 637885 Тобеи Хилофати Араб
Иморати Дарбанд Дарбанд 7351239 Тобеи Хилофати Араб, ба Иморати Армания (аль-Арминийа) то соли 885 тобеъ буд
Иморати Тифлис Тифлис 7361122 Тобеи Хилофати Араб, ба Иморати Арманистон (аль-Арминийа) то соли 885 тобеъ буд
Иморати Кордова Кордова 756929 Тобеи Хилофати Араб, дертар ҳамчун Иморати Кордова
Иморати Крит Ираклион 825961 Тобеи Хилофати Араб
Иморати Бари Бари 847871 Тобеи Хилофати Араб
Иморати Ситсилия Палермо 9651072
Иморати Гранада Гранада 12281492
Иморати Айдын Смирна 13081425
Иморати Бухоро (хонигарӣ) Бухоро 17851920 Аз соли 1868 тобеи Империяи Русия.
Иморати Афғонистон Кобул 18231929 То соли 1919, сипас шоҳигарӣ.
Иморати Наҷд 19021921 Сипас султония.
Иморати Кавкази Шимолӣ Ведено 19191920 Тобеи Имперотурии Усмонӣ.
Иморати Урдун Уммон 19211946 Зери тобеъияти Бритониё.
Иморати Исломии Афғонистон Кобул 19962001 Кишвари қисман эътирофшуда.
Баҳрайн Манама 19712002 Аз соли 2002 шоҳигарӣ.

Нигаред низ

Эзоҳ

Сарчашма