Самоаи Амрико

Самоаи Амрико
англ. American Samoa
Парчам Нишон
[[Суруди миллии {{{Номи одӣ}}}|Суруди миллии {{{Номи одӣ}}}]]
Забонҳои расмӣ	инглисӣ ва Samoan[d]
Пойтахт	Паго-Паго
Воҳиди пул	доллари ИМА
Интернет-домен	.as
Рамзи ISO	AS
Рамзи КБО	ASA
Пешшумораи телефон	+1684
Минтақаи замонӣ	UTC−11:00[d], Samoa Time Zone[d] ва Pacific/Pago_Pago[d]

Самоаи Амрико ё Самоаи Шарқӣ ( [əˈmɛrɨkən səˈmoʊ. ə] (</img> гӯш кунед ) ; англ. American Samoa , МФА : [aˈmɛɾika ˌsaːˈmoa] SA; Самоаи Амрико ) — Ҳудуди ҷазираи Иёлоти Муттаҳида, ки дар қисми ҷанубии уқёнуси Ором, ҷанубу шарқи давлати мустақили Самоа (қаблан Самоаи Ғарбӣ маъруф аст) ҷойгир аст . Ҷазираҳои асосии (ва сераҳолӣ) Тутуила ва Мануа, Роуз Атолл ва Свейн низ ба ин қаламрав дохил мешаванд.

Самоаи Амрико як қисми ҷазираҳои Самоа аст, ки дар ғарби ҷазираҳои Кук, шимоли Тонга ва 500  км ҷануби Токелау ҷойгир аст.. Дар ғарб ҷазираҳои Уоллис ва Футуна ҷойгиранд.

Барӯйхатгирии соли 2010 шумораи умумии аҳолӣ 55 519 нафарро қайд кард. То соли 2020, шумораи аҳолии Самоаи Амрико тақрибан 55 212 нафарро ташкил медиҳад. Масоҳати умумии замин 197,1 аст км², каме калонтар аз Вашингтон, DC . Самоаи амрико ҷанубтарин қаламрави Иёлоти Муттаҳидаи Амрико мебошад (ба қаламравҳои ғайримуташаккили ИМА тааллуқ дорад) .

Таърих

Ин ҷазираҳо дар моҳи декабри соли 1899 тибқи созишномаи байни Англия ва Олмон тибқи шартномаи Берлин ба Иёлоти Муттаҳидаи Амрико ҳамроҳ карда шуданд. Конститутсия дар соли 1960 қабул шуда, соли 1967 ислоҳ шудааст.

Ҷуғрофия

Панҷ ҷазираи вулконӣ, аз ҷумла ҷазираҳои Тутуила, Тау ва Свейн ва ду атоли марҷон. Боғи Миллӣ ( 1988 ) деҳаи таърихии Сауа ва ҷангали бокираро дар бар мегирад.

Иқтисод

Содирот: маснуоти косибӣ, консервҳои моҳии тунетс. Асъор: доллари ИМА.

Аҳолӣ

Барӯйхатгирии аҳолӣ
Соли барӯйхатгирӣ	Нас.		%±
1960	19 000		—
1970	27 159		42.9%
1980	32 297		18.9%
1990	46 773		44.8%
2000	57 291		22.5%
2010	55 519		-3.1%

Ахолии Самоаи Амрико қариб 55 519 нафар аст, аз ҷумла 95 % нафар сокинони он, дар ҷазираи калонтарин Тутуила зиндагӣ мекунанд.

Гурӯҳҳои этникӣ ва забонҳо

Аз рӯи мансубияти этникӣ, 91,6 фоизи сокинони ҷазираҳоро самоаҳо ташкил медиҳанд, 2,8 % осиёгиҳо, 1 % аврупоиҳо, 4,2 % миллатҳои омехта ва 0,3 % дигарон мебошанд. Аксари сокинони Самоаи Амрико дузабона буда, бо забонҳои инглисӣ ва самоаӣ озод ҳарф мезананд . Забони самоӣ бо забонҳои ҳавайӣ бо дигар забонҳои полинезӣ робитаи зич дорад, бо он 91% нафар ахолӣ ҳарф мезананд.  ва 2,9 % бо забони инглисӣ ҳарф мезананд, 2.4 % бо тонганӣ ҳарф мезананд, 2 % бо забони жопунӣ ва дигар забонҳои осиёӣ ҳарф мезананд ва 2 % бо забонҳои дигари ҷазираҳои Уқёнуси Ором ҳарф мезананд.

Дин

Тибқи маълумотномаи CIA дар соли 2013, аҳолии мазҳабии Самоаи Амрико асосан насронӣ мебошанд. Маълумоти умумиҷаҳонии масеҳӣ хабар медиҳад, ки аз рӯи дин, сокинони Самоаи Амрико 98% масеҳиён, 0,7 % агностикҳо , 0,4 % ҷонибдорони универсалистони Чин, 0,3 % буддоиён ва 0,3 % ҷонибдорони баҳоия мебошанд.

Маориф

Дар ҷазира 23 мактаби ибтидоӣ ва 10 мактаби миёна мавҷуд аст, ки 5-тои онҳо аз ҷониби Департаменти маорифи Самоаи Амрико ва 5-тои дигар аз ҷониби конфессияҳои динӣ ё моликияти хусусӣ идора карда мешаванд.

Ҳуқуқӣ

Мувофиқи конститутсия — як қаламрави ғайрикорпоратсиявӣ ва муташаккили Иёлоти Муттаҳидаи Амрико, аз ҷониби Департаменти корҳои дохилӣ идора карда мешавад, ки губернатор онро таъин мекунад.

Пайвандҳо

• Самоа Американське Бойгонӣ шудааст 1 жовтня 2020. // Шаблон:Юридична енциклопедія
• Шаблон:УСЕ-4
• Достопримечательности Американского Самоа Бойгонӣ шудааст 11 вересня 2011.(рус.)

Викианбор маводҳои вобаста ба мавзӯи

Самоаи Амрико дорад