Абдуссалом
англ. Abdus Salam | |
![]() | |
Таърихи таваллуд | 29 январ 1926 |
Зодгоҳ | Панҷоб Покистон |
Таърихи даргузашт | 21 ноябр 1996 (70 сол) |
Маҳалли даргузашт | Оксфорд, Бритониёи Кабир |
Кишвар | |
Фазои илмӣ | quantum field theory[d] |
Ҷойҳои кор | |
Дараҷаи илмӣ: | профессор |
Алма-матер | |
Роҳбари илмӣ | Nicholas Kemmer[d][2] ва Paul Taunton Matthews[d][3] |
Шогирдон | Fayyazuddin[d] |
Ҷоизаҳо | |
Имзо |
![]() |
![]() |
Абдуссалом (29 январи 1926, Ҷанг, Покистон – 21 ноябри 1996, Оксфорд) — физик-назариётчии покистонӣ, барандаи Ҷоизаи Нобел (1979).
Зиндагинома[вироиш | вироиши манбаъ]
Соли 1946 Коллеҷи давлатии Донишгоҳи Панҷобро дар Лоҳур хатм намуда, ба Донишгоҳи Кембриҷи Англия дохил мешавад. Соли 1949 рисолаи магистрӣ ва соли 1952 рисолаи докториро аз фанни электродинамикаи квантӣ ҳимоя кардааст. Солҳои 1951 – 54 профессор математикаи Коллеҷи давлатии Покистон, 1954 – 57 муаллими математикаи Донишгоҳи Кембриҷ, 1957 – 61 профессор кафедраи физикаи назариявии Коллеҷи империявии Лондон, 1961 – 64 мушовири Президенти Покистон оид ба илм, 1964 – 93 директори Маркази байналхалқии физикаи назариявӣ дар Триест (Италия), ҳамзамон солҳои 1964 – 75 узв ва 1971 – 72 раиси Кумитаи машваратии СММ оид ба илм ва техника буд. Солҳо 1960-ум роҳбари сохтмони реактори атомӣ дар Покистон буд. Реактор солҳои 1965-1966 ба истеҳсоли энергияи атомӣ шурӯъ намудааст. Ҳангоми иҷрои вазифаи мушовири Президенти Покистон оид ба илм солҳои 1972-1974 Абдуссалом роҳбари лоиҳаи истеҳсоли яроқи ҳастаӣ буд. Соли 1974 ӯ аз Покистон бинобар узви равияи хурофотии Аҳмадийа буданаш (дар Покистон хурофоти ғайриисломӣ эълон шудааст) муҳоҷират намудааст.[4]
Осори Илмӣ[вироиш | вироиши манбаъ]
Аз миёнаи соли 1950 Абдуссалом оид ба назарияи умумии таъсирҳои фундаменталӣ кор карда, дар муттаҳид сохтани назарияи электромагнетизм бо таъсироти зӯр ва суст кӯшиш намудааст. Абдуссалом назарияи инвариантнокии Ш. Глэшоуро истифода намуда, соли 1968 (новобаста ба С. Вайнберг) назарияеро созмон дод, ки он таъсироти суст ва электромагнитиро ба як таъсирот муттаҳид мекунад. Абдуссалом нишон дод, ки барандагони таъсироти суст зарраҳои зарядноки W+, W– ва заррачаи нейтралии Z0 ҳастанд.
Ҷоизаҳо[вироиш | вироиши манбаъ]
Абдуссалом барои ин асараш соли 1979 ҳамроҳи С. Вайнберг ва Ш. Глешоу сазовори мукофоти Нобелӣ гардид. Абдуссалом инчунин бо мукофоти «Атом баҳри сулҳ» (1968), медалҳои «Максвелл»-и ҷамъияти физикии Лондон (1961), «Хюз» (1964), медали шоҳии Ҷамъияти шоҳии Лондон (1978), медали тилои Ломоносови АИ СССР (1983) ва бисёр ҷоизаҳои дигар сарфароз гардидааст. Абдуссалом узви академияҳои илмии бисёр давлатҳо, аз он ҷумла узви хориҷии АИ СССР буд.
Эзоҳ[вироиш | вироиши манбаъ]
- ↑ Математическая генеалогия (ингл.) — 1997.
- ↑ Математическая генеалогия (ингл.) — 1997.
- ↑ Математическая генеалогия (ингл.) — 1997.
- ↑ Аз Википедияи русӣ
Сарчашма[вироиш | вироиши манбаъ]
- А — Асос. — Д. : СИЭМТ, 2011. — 608 с. — (Энсиклопедияи Миллии Тоҷик : [тахм. 25 ҷ.] / сармуҳаррир А. Қурбонов ; 2011—2021, ҷ. 1). — ISBN 978-99947-33-45-3.
![]() |
Ин мақолаи хурд дар бораи донишманд аст. Бо густариши он ба Википедия кумак кунед. |
- Зодагони 29 январ
- Зодагони соли 1926
- Шахсиятҳо аз рӯи алифбо
- Зодагони Панҷоб
- Даргузаштагони 21 ноябр
- Даргузаштагони соли 1996
- Даргузаштагони Оксфорд
- Википедия:Статьи со ссылками на элементы Викиданных без русской подписи
- Барандагони Ҷоизаи Нобел дар бахши физика
- Википедия:Статьи со ссылками на элементы Викиданных без подписи
- Олимон аз рӯи алифбо
- Мақолаҳои хурд дар бораи донишмандон
- Олимони Британиёи Кабир
- Олимони Покистон
- Олимони асри XX