Ҷаҳиш ба мӯҳтаво

Ҳамрохон Зарифӣ

Мавод аз Википедиа — донишномаи озод
Ҳамрохон Зарифӣ
1 декабри 2006 — 29 ноябри 2013
Нахуствазир Қоҳир Расулзода
Президент Эмомалӣ Раҳмон
Пешгузашта Талбак Назаров
Ҷонишин Сироҷиддин Аслов

Таваллуд 25 декабр 1948(1948-12-25) (76 сол)
Ном ҳангоми таваллуд Зарипов Ҳамрохон Зарипович
Таҳсилот
Дараҷаи илмӣ номзади илмҳои сиёсатшиносӣ
Касб дипломат
Фаъолият дипломат
Ҷоизаҳо
Grand Cordon of the Order of the Rising Sun
Хидмати сарбозӣ
Мансубият  СССР
Навъи артиш Нерӯи дарёии Шӯравӣ[d]
Рутба полковники КБД дар нафақа
 Парвандаҳо дар Викианбор

Ҳамрохон Зарифӣ (Зарипов Ҳамрохон Зарипович; зод. 25 декабри 1948, ноҳияи Балҷувон) — давлатмард ва сиёсатмадори тоҷик, дорандаи рутбаи Сафири фавқулодда ва мухтор, номзади илмҳои сиёсӣ (2012). Вазири корҳои хориҷии Ҷумҳурии Тоҷикистон (20062013)[1].

Зиндагинома

[вироиш | вироиши манбаъ]

Ҳамрохон Зарифӣ 25 декабри соли 1948 дар ноҳияи Балҷувон ба дунё омадааст. Хатмкардаи факултаи физика ва математикаи Донишкадаи давлатии омӯзгории Кӯлоб (1971), курсҳои забони англисӣ дар Донишгоҳи миллии забонҳои муосири Исломобод (1994).

Оиладор соҳиби 2 фарзанд.

Омӯзгори Донишкадаи давлатии омӯзгории Кӯлоб (1971—1972), хидмат дар сафи Артиши Шӯравӣ (1972−1973), таҷрибаомӯз, муҳаққиқи Ин-ти физика ва техникаи ба номи С. Умарови АИ Ҷумҳурии Тоҷикистон (1973—1974), корманди Кумитаи амнияти давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон (1974—1993), муовини сардор, сардори Раёсати кадрҳо ва иттилооти махсуси ВКХ (1993-95), муовини Вазири корҳои хориҷии Ҷумҳурии Тоҷикистон (1995—1996), намояндаи доимии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар САҲА ва дигар созмонҳои байналмилалӣ (Вена, 1996—1997), Сафири фавқулода ва мухтори Ҷумҳурии Тоҷикистон дар Ҷумҳурии Австрия (1997—2002), Сафири фавқулода ва мухтори Ҷумҳурии Тоҷикистон дар Конфедератсияи Швейсария (Вена, 1998−2002), ҳамзамон Сафири фавқулода ва мухтори Ҷумҳурии Тоҷикистон дар Ҷумҳурии Маҷористон (Вена, 1999—2002), Сафири фавқулода ва мухтори Ҷумҳурии Тоҷикистон дар ИМА (2002—2006). Вазири корҳои хориҷии Ҷумҳурии Тоҷикистон (2006—2013), Сафири фавқулода ва мухтори Ҷумҳурии Тоҷикистон дар Ҷопон (аз 2015).

Муаллифи беш аз 20 китобу рисола.

Ордену ҷоизаҳо

[вироиш | вироиши манбаъ]

Бо ордени «Шараф» (дараҷаи 2; 2004), медалҳои «Барои ҳифзи сарҳадди ИҶШС» (1980), «Барои хидмати шоёни низомӣ» (дараҷаи 3; 1983), «70-солагии Қувваҳои мусаллаҳи ИҶШС» (1988), «20-солагии Истиқлолияти давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон» (2011) ва ҷоизаи ба номи Ҷалолуддини Румии ЮНЕСКО қадр шудааст.

Парвандаи ҷиноӣ

[вироиш | вироиши манбаъ]

Дар моҳи июни соли 2024 Ҳамрохон Зарифӣ ва чанде аз сиёстамадорони дигари Тоҷикистон боздошт шуданд[2]. Гумонбарон бар асоси моддаҳои хиёнат ба давлат, ғасби ҳокимият, қаллобӣ ва барангехтани адоват айбдор дониста мешуданд. Асли қазия бо сабаби сирри махфӣ буданаш ошкор карда намешуд[3].

Дар моҳи феврали соли 2025 Додгоҳи олии Тоҷикистон Ҳамрохон Зарифиро бар асоси иттиҳоми кӯшиши табаддулоти давлатӣ ба 27 соли зиндон маҳкум кард[4][5].

Маҷмӯаи китобҳои "Хазинаи тилоии тоҷикон"
  • Многовекторная дипломатия. Д., 2010;
  • Таджикистан в системе обеспечения региональной безопасности ОБСЕ. Д., 2011;
  • Ганҷинаи ҷовидони Тоҷикистон. Д., 2013.

Донистаниҳои ҷолиб

[вироиш | вироиши манбаъ]

Таҳти роҳбарии Ҳамрохон Зарифӣ ноябри 2016 бори нахуст Парчами Ҷумҳурии Тоҷикистон дар қуллаи Фудзияма барафрошта шуд[6].

  1. Вазирони корҳои хориҷӣ. 23 сентябри 2016 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 8 май 2014.
  2. “Ҳамроҳхон Зарифӣ боздошт шудааст”(тоҷ.), Радиои Озодӣ (14 ноябри 2024). Проверено 12 сентябри 2025.
  3. В Таджикистане экс-главу МИД осудили за попытку госпереворота(рус.). РБК (5 феврали 2025).
  4. Экс-глава МИД Таджикистана получил 27 лет тюрьмы за попытку переворота(рус.). ТАСС.
  5. Додгоҳи олии Тоҷикистон ҳукми гумонбарони "парвандаи табаддулот"-ро эълон кард(рус.). asiaplustj.info. ASIA-Plus (5 феврали 2025). 12 сентябри 2025 санҷида шуд.
  6. Шаҳло Ниёзова. Дипломатҳои тоҷик қуллаи Фуҷиямаро фатҳ намуданд. Pressa.tj. Ҳафтаномаи «Тоҷикистон». 12 сентябри 2025 санҷида шуд.
  • Зарифӣ Ҳамрохон / Ҳ. Қурбонов, С. Қурбонова // Замин — Илля. — Д. : СИЭМТ, 2018. — (Энсиклопедияи Миллии Тоҷик : [тахм. 25 ҷ.] / сармуҳаррир Н. Амиршоҳӣ ; 2011—2023, ҷ. 7). — ISBN 978-99947-33-89-9.
  • Дипломатияи Тоҷикистон: Дирӯз ва имрӯз. Д., 2009;
  • Marquez. Who’s in Asia. USA, 2007;
  • International Who’s who of public service. USA. 2001—2002. .