Jump to content

Дунёгирии COVID-19 дар Тоҷикистон

Мавод аз Википедиа — донишномаи озод
Мақолаи асосӣ: Дунёгирии COVID-19
Харитаи сар задани беморӣ дар Тоҷикистон аз рӯи минтақаҳо (то 4 майи соли 2020)

30 апрели соли 2020 тибқи маълумоти Вазорати тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолии Ҷумҳурии Тоҷикистон 29 апрели соли 2020 — 15 ҳодисаи тасдиқшудаи бемории сироятии коронавирусии CОVID-19, аз ҷумла дар Вилояти Суғд — 10 (даҳ) ҳодиса ва дар шаҳри Душанбе — 5 (панҷ) ҳодиса аз намунаҳои биологии ҳодисаҳои гумонбар ба қайд гирифта шудааст.[1]

Рӯзи 10 феврал, ҳавопаймои чартерии ширкати Сомон Эйр ба Вуҳон, Ҳубеи Чин парвоз кард, то панҷоҳ нафар шаҳрвандони Тоҷикистонро дар ин шаҳр эвакуатсия кунанд. Ҳавопаймо бори инсонӣ, аз ҷумла лавозимоти тиббиро аз Тоҷикистон ба Вуҳан Чин интиқол додааст. 13 феврал, 13,000 нусха роҳнамо ва тавсияҳои ТУТ оид ба кам кардани хатари сирояти коронавирус нашр ва ба шаҳрвандони Тоҷикистон тақсим карда шуд. Он замон беш аз 900 шаҳрванди Тоҷикистон, ки аз Чин ба Ватан омада буданд, дар табобатгоҳҳо таҳти назорати табибон қарор доштанд. Ҳеч гуна ҳолати коронавирус ба қайд гирифта нашудааст. 21 феврал, Президент Эмомалӣ Раҳмон аз Раиси Ҷумҳурии Мардумии Чин Сӣ Ҷинпинг паём қабул намуд, ки ба Раҳмон барои дастгирии ӯ дар робита ба сар задани коронавирус изҳори миннатдорӣ кард. То 21 феврал 1066 шаҳрванди Тоҷикистон, ки пас аз 1 феврал аз Чин омадаанд, дар беморхонаҳои бемориҳои сироятӣ барои карантин гузошта шуда, 577 нафарашон аллакай ҷавоб дода шуда буданд. Дар байни карантин ҳеч як ҳолати коронавирус тасдиқ карда нашудааст. 26 феврал, шасту се шаҳрванди Тоҷикистон (чилу шаш донишҷӯи тоҷик аз Вуҳон (заб. русӣ Ухан) ва ҳафт нафар аз ҳайати «Сомон Эйр» барои дарёфт кардани онҳо 11 феврал фиристода шуданд) аз карантин раҳо ёфтанд. Ҳеч кадоме аз шахсони карантиншуда аломатҳои бемории зукомро нишон намедиҳанд. Дар таърихи 24 феврал, 148 шаҳрванди Тоҷикистон, ки 1 феврал аз Чин омадаанд, дар карантин қарор дошта, 955 нафарашон аллакай ҷавоб дода шудаанд.

Дар оғоз Тоҷикистон воридшавии шаҳрвандони 35 кишвар, аз ҷумла Бритониёи Кабир, Иёлоти Муттаҳида ва Канадаро масдуд кардааст. 3 марти соли 2020, Тоҷикистон мамнӯъиятро ба панҷ кишвар коҳиш дод: Чин, Эрон, Афғонистон, Кореяи Ҷанубӣ ва Италия. 4 март, баъзе масҷидҳо дар шаҳри Душанбе аз намозгузорон хоҳиш карданд, ки намози ҷумъа нараванд. Шитоб кардани захираи хӯрокворӣ боиси болоравии нархҳо ва норасоии орд ва дигар маҳсулот гардид. 5 март, Вазорати тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоӣ изҳор дошт, ки дар Тоҷикистон барои хӯроки аҳолии кишвар дар тӯли ду сол ғизои кофӣ вуҷуд дорад. Президент Эмомалӣ Раҳмон ба тоҷикон итминон дод, ки барои харидани ғизо ҳеч зарурате нест, аммо захира идома дорад. Тоҷикистон аз мардум хостааст, ки аз ҷамъомадҳои ҷамъиятӣ ва иштирок дар масҷидҳо худдорӣ кунанд. То 10 март 1583 шаҳрванди Тоҷикистон, ки аз 1 феврал, Чин, Кореяи Ҷанубӣ, Ҷопон, Италия, Эрон ва Афғонистон омадаанд, дар карантин гузошта шуда буданд ва 1114 нафарашон аллакай раҳо карда шуданд. Ягон ҳолати коронавирус дар кишвар тасдиқ нашудааст. Дар таърихи 14 март, 1,603 шаҳрванди Тоҷикистон, ки аз 1 феврал, Чин, Кореяи Ҷанубӣ, Ҷопон, Италия, Эрон ва Афғонистон омадаанд, дар карантин қарор дошта, 1280 нафарашон аллакай раҳо карда шудаанд. Дар кишвар ягон ҳолати коронавирус тасдиқ нашудааст.

Аз 18 март, дар Тоҷикистон ягон ҳолати тасдиқшудаи сирояти коронавирус ба қайд гирифта нашудааст ва нақшаҳои ҷашн гирифтани Наврӯз бекор карда нашудааст. Дар охири моҳи март, басташавии сарҳад дар Русия ва Осиёи Марказӣ барои рафтани муҳоҷирони мавсимии тоҷик ба ҷои корашон монеъ шуд. Дар таърихи 18 март, 1890 шаҳрванди Тоҷикистон, ки пас аз 1 феврал аз кишварҳои хориҷӣ омадаанд, дар карантин қарор дошта, 1426 нафарашон аллакай ронда шудаанд. Вазорати тандурустӣ аз мардуми кишвар даъват ба амал овард, ки «ба ҳар гуна овозаҳои бардурӯғ оид ба тасдиқи ҳолатҳои коронавирус дар Тоҷикистон бовар накунед.» То 23 март, 5,038 шахсоне, ки пас аз 1 феврал аз кишварҳои хориҷӣ омада буданд, дар карантин қарор дода шуда буданд ва 1,981 аллакай холӣ шуда буд; 3,057 нафар (аз ҷумла 107 нафар шаҳрвандони хориҷӣ) дар карантин буданд. Ягон ҳолати коронавирус дар кишвар тасдиқ нашудааст. Комплекси тиббии Истиқлол дар шимоли Тоҷикистон барои карантини шаҳрвандони Тоҷикистон, ки аз хориҷа омадаанд, омода шуда буд. Маркази иттилоотии зиддибӯҳронии Вазорати тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии рақами хати доимоамалкунанда (511) барои посух додан ба саволҳои ҷомеаи Тоҷикистон дар робита ба масъалаҳои коронавирус фаъол шудааст. 26 ва 27 март ҷаласаҳо оид ба омодагӣ ба пешгирии хуруҷи эҳтимолии хуруҷи коронавирус баргузор шуданд. То таърихи 27 март, 51919 шаҳрванди Тоҷикистон, ки пас аз 1 феврал аз хориҷа омадаанд, дар карантин қарор дошта, 2050 нафарашон аллакай ронда шудаанд. Ягон ҳолати коронавирус дар кишвар тасдиқ нашудааст. Ба ҳолати 30 марти соли ҷорӣ 6,159 шаҳрванди Тоҷикистон, ки пас аз 1 феврал аз хориҷа омадаанд, дар карантин қарор дошта, 2146 нафар аллакай бедарак шуда, 4,013 нафар дар карантин қарор доштанд. Ягон ҳолати коронавирус дар кишвар тасдиқ нашудааст. Дар охири моҳи март, Президент Эмомалӣ Раҳмон дар маҷлисҳои бузурги мардумӣ аксбардорӣ кард.

То 2 апрели соли равон, 6,272 нафаре, ки аз хориҷа ба Тоҷикистон омадаанд, пас аз 1 феврал дар карантин қарор доштанд ва 2359 нафар аллакай ронда шуда, 3913 нафар дар ҳоли ҳозир дар карантин қарор доранд. Ягонгон ҳолати коронавирус дар кишвар тасдиқ нашудааст. То 3 апрел, ниқобҳои рӯяк, гарчанде ки қонунан ваколатдор нашуда буданд, дар Тоҷикистон, аз ҷумла дар деҳаҳои дурдаст ва мактабҳо пас аз таътили баҳорӣ аз нав ба кор даромаданд. Худи ҳамон рӯз, Президент Раҳмон ва Президенти Ӯзбекистон Шавкат Мирзиёев гуфтугӯи телефонӣ анҷом доданд, аз ҷумла баррасии ҳамоҳангсозии коронавирус. Дар Беморхонаи марказии ноҳияи Ҷаббор Расулови Вилояти Суғд як марди 60-солаи карантинӣ аз бемории пневмония фавтид ва кормандони тиббии табобаткарда карантин эълон карданд, ки овозаҳои онлайн дар бораи он, ки бемор аз коронавирус фавтидааст. Манбаъҳои бемористон гуфтаанд, ки бемор қабл аз вафот барои коронавирус манфӣ санҷидааст. Ба таърихи 6 апрел, 7,041 нафаре, ки ба Тоҷикистон аз кишварҳои хориҷӣ омадаанд, дар карантин қарор доштанд ва 4 291 нафар аллакай бароварда шуда, 2730 нафар дар ҳолати карантин қарор доштанд. Тақрибан 3000 нафар барои коронавирус озмуда шуда буданд ва ҳамаи онҳо натиҷаҳои манфӣ доштанд. Ягон ҳолати коронавирус дар кишвар тасдиқ нашудааст. Аз 5 апрел дар ноҳияи Ҷаббор Расулов ​​13 нафар карантин додаанд, ки барои коронавирус манфӣ озмуда шудааст. Шаш муассисаи тиббии шаҳри Хуҷанд ва дувоздаҳ дар дигар минтақаҳо барои карантинҳо омода карда шуданд ва ҳама ташхиси коронавирус бояд бепул гузаронида шаванд. 9 апрел, Президент Раҳмон ба президенти Қазоқистон Қосим-Ҷомарт Тоқаев занг зад ва якчанд мавзӯъҳо, аз ҷумла коронавирусро баррасӣ кард. Қазоқистон изҳор дошт, ки ба тавофуқ расидааст, ки ба Тоҷикистон панҷ ҳазор тонна орд фиристад. Худи ҳамон рӯз, Президент Раҳмон ва Президенти Ӯзбекистон Мирзиёев гуфтугӯи дигари телефонӣ, аз ҷумла баррасии ҳамоҳангсозии коронавирус баргузор карданд. То 10 апрел, 7677 нафаре, ки ба Тоҷикистон аз кишварҳои хориҷӣ омадаанд, дар карантин қарор доштанд ва 5,482 нафар аллакай ронда шуда буданд, ки 1880 нафар дар ҳолати карантин қарор доштанд. 13 апрел Вазири корҳои хориҷӣ Сироҷиддин Муҳриддин бо роҳбари ҳайати Иттиҳоди Аврупо дар Тоҷикистон Мэрилин Йозефсон мулоқот кард. Ҷозефсон тасмим гирифтааст, ки барои коҳиши оқибатҳои пандемия ба Тоҷикистон 48 миллион евро кумак кунад. 14 апрел Вазири тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоӣ Насим Олимзода гуфт, ки дар Тоҷикистон коронавирус ошкор карда нашудааст. Олимзода набудани ҳолатҳои тасдиқшудаи коронавирусро дар Тоҷикистон дар натиҷаи карантини ҷории ҳама шахсони аз хориҷа воридшуда бо сабаби хатари интиқоли асимптоматикӣ дар Тоҷикистон шарҳ дод. Вазорати ҳолатҳои фавқулоддаи Ӯзбекистон ба Тоҷикистон, аз ҷумла ҳазор тонна орд, антисептикҳо ва дезинфектантҳо, халтаҳои тиббӣ, дастпӯшҳо, ниқобҳо ва пойафзолҳои тиббӣ, респираторҳо ва айнакҳо, ба Тоҷикистон кумак кард. Ширкати «Тоҷикгидроэлектромонтаж» ба Раёсати тандурустии Душанбе бо 20,000 ташхиси коронавирус, 10 мошини вентилятсия ва 500 маҷмӯи либоси махсуси тиббӣ ба маблағи умумии зиёда аз 5 миллион сомонӣ таъмин намуд.

1 май 32 ҳолати тасдиқшуда ба қайд гирифта шуд, ки аз онҳо 17 дар Душанбе, 5 дар Ноҳияҳои тобеи ҷумҳурӣ ва 10 нафар дар Вилояти Суғд ҳастанд.

2 май, 76 ҳолати тасдиқшуда ва 2 марги ба қайд гирифта шуд. Ҳангоми тарк кардани хона ҳама мардум бояд ниқобҳои рӯяк пӯшанд.

3 май шумораи ин сироятшудагон ба 128 расид. Раиси шаҳри Душанбе гуфт, ки онҳо барои табобати 3000 нафар беморхонаҳои муваққатӣ бунёд хоҳанд кард.

4 май 102 ҳолати иловагӣ тасдиқ карда шуд, ки шумораи онҳо 230 нафар расид, аз ҷумла 110 нафар дар шаҳри Душанбе, 22 нафар дар Ноҳияҳои тобеи ҷумҳурӣ, 7 нафар дар Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, 21 нафар дар Вилояти Хатлон, 70 нафар дар Вилояти Суғд. Дар натиҷа ҳама минтақаҳо дорои сироятшудагон шуданд.

6 май Федератсияи футболи Тоҷикистон таваққуфи футболро ба муҳлати номуайян тамдид кард. Шумораи умумии сироятшудагон 379 аст, ки 8 фавт ва 246 ҷароҳат бардоштанд.

8 июн раиси Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон Ёдгор Файзов дар ҷаласаи ситоди вилоятӣ хабар дод, ки то кунун 22 нафар дар вилоят аз сирояти СOVID-19 фавтидаанд.[2] Ин нишон наздики 46 % шумораи умумии фавтидагонро дар Тоҷикистон ташкил медиҳад.

Раёсати САҲШ -и вилояти Суғд барои омори фавт дар нимсолаи I соли 2020

15 июл зимни нишасти матбуотии Раёсати сабти асноди ҳолати шаҳрвандии Вилояти Суғд маълум гашт, ки тӯли 6 моҳи соли ҷорӣ дар вилоят 203 нафар аз бемории илтиҳоби шуш ва 109 кас — аз бемории дил ва дигар касалиҳои шуш фавтидаанд. Дар ҳамин ҳол, таъкид карда шуд, ки «дар ҳеч кадоме аз маълумотномаҳои тиббӣ COVID-19 ба сифати сабаби марг зикр нашудааст»[3].

21 июл дар рафти нишасти матбуотии Раёсати тандурустии Вилояти Суғд қайд карда шуд, ки аз оғози пандемияи коронавирус дар кишвар, яъне аз 30 апрел то имрӯз дар вилоят 1938 сироятшудагони коронавирус ба қайд гирифта шудаанд, ки 1891 нафари онҳо алакай сиҳат гаштаанд, 31 нафар дар беморхонаҳо табобат мегиранд ва 16 нафари боқимонда фавтидаанд.[4].

Шумораи сироятшудагон ва фавтидагон, ки дар давраи пандемияи COVID-19 дар Тоҷикистон ошкор ва тасдиқ шудаанд:

Сироятшудагон

[вироиши манбаъ]

Ҳолати сироятҳои зикршуда аз ҷониби мақомотҳои давлатӣ оварда шудааст. Азбаски ин ҳолат ниҳоят динамикӣ аст, эҳтимол, ки фарқият ё таъхир дар байни маълумотҳои СҶБ ва мақомотҳои давлатӣ, инчунин маълумот аз манбаҳои дигар ба монанди Донишгоҳи Ҷонс Ҳопкинс [5] вуҷуд дошта бошад.

Ҳолатҳои тасдиқшудаи сироятҳо (ҳамагӣ) дар Тоҷикистон
тибқи маълумоти СҶБ
[6][Эзоҳ 1]

Ҳолатҳои тасдиқшудаи сироятҳои нав (ҳаррӯза ва ҳафтаина)[Эзоҳ 1] дар Тоҷикистон
тибқи маълумоти СҶБ
[6][Эзоҳ 1]

Эзоҳ

  1. 1.0 1.1 1.2 Аз санаи 17 августи 2020 эътиборан нашрҳои СҶБ оид ба COVID-19 дар асоси ҳисоботи ҳафтаина (ҳолатҳои ҷамъшуда дар 7 рӯзи охир) суръат мегирад.

Фавтидагон

[вироиши манбаъ]

Ҳолати фавтҳои зикршуда аз ҷониби мақомотҳои давлатӣ оварда шудааст. Азбаски ин ҳолат ниҳоят динамикӣ аст, эҳтимол, ки фарқият ё таъхир дар байни маълумотҳои СҶБ ва мақомотҳои давлатӣ, инчунин маълумот аз манбаҳои дигар ба монанди Донишгоҳи Ҷонс Ҳопкинс [5] вуҷуд дошта бошад.

Ҳолатҳои тасдиқшудаи фавтҳо (ҳамагӣ) дар Тоҷикистон
тибқи маълумоти СҶБ
[6][Эзоҳ 1][Эзоҳ 2]

Ҳолатҳои тасдиқшудаи фавтҳои нав (ҳаррӯза ва ҳафтаина)[Эзоҳ 2] дар Тоҷикистон
тибқи маълумоти СҶБ
[6][Эзоҳ 1][Эзоҳ 2]

Эзоҳ

  1. 1.0 1.1 Ба Гузориши СҶБ - №117 (англ.) аз 16 майи 2020 тағйирот (-5 ҳолати фавт) ворид карда шуд, ки боиси кам шудани шумораи умумии ба қайд гирифташуда гардид.
  2. 2.0 2.1 2.2 Аз санаи 17 августи 2020 эътиборан нашрҳои СҶБ оид ба COVID-19 дар асоси ҳисоботи ҳафтаина (ҳолатҳои ҷамъшуда дар 7 рӯзи охир) суръат мегирад.

Нигаред низ

[вироиш | вироиши манбаъ]