Вашан
| Деҳа | |
| Кишвар |
 Тоҷикистон |
|---|---|
| Вилоят | Суғд |
| Ноҳия | Айнӣ |
| Ҷамоат | Деҳоти Урметан |
| Таърих ва ҷуғрофиё | |
| Минтақаи замонӣ | UTC+05:00 |
| Аҳолӣ | |
| Аҳолӣ | 1517[1] тан (2020) |
| Миллият | тоҷикон |
| Эътиқодот | мусулмонони ҳанафимазҳаб |
| Забони расмӣ | тоҷикӣ |
| Шиносаҳои ададӣ | |
| Пешшумораи телефон | +992 3479 |
| Нишонаи почта | 735520 |
|
|
|
Вашан (форсӣ: وشن) — деҳа дар ҷамоати деҳоти Урметани ноҳияи Айнӣ. Аз Вашан то маркази ҷамоат 8 км, то маркази ноҳия 31 км; роҳ мошингард. Аҳолиаш 1517 нафар (2020), тоҷикон[2].
Иқтисод
[вироиш | вироиши манбаъ]Мактаби таҳсилоти миёнаи умумӣ, бунгоҳи тиббӣ, китобхона, бунгоҳ, нуқтаи хидмати маишӣ, 7 нуқтаи савдои хусусӣ ва се масҷиди қадимӣ як осиёб дорад[3]. Соҳаҳои асосии хоҷагӣ: боғдорӣ ва зироаткорӣ. Заминҳояш аз наҳри Вашан обёрӣ мешаванд.
Мардум
[вироиш | вироиши манбаъ]Аз сабаби дар мавзеи хавфнок воқеъ будани Вашан соли 2000 як қисми аҳолиаш (200 оила) ба ноҳияҳои Истаравшан, Ноҳияи Деваштич ва Зафаробод кӯчонида шуданд[4][5] [6][7]. Вашан калимаи суғдӣ буда, маънояш чарогоҳи хубу сероб, замини баланд[8] мебошад. Бинбар сабаби релеф печида ва борандагии шадид баъзе вақтҳо боиси лағжиши кӯҳҳо ба басташавии роҳи мошингарди деҳ оварда мерасонад[9][10].
Таърих
[вироиш | вироиши манбаъ]Мувофиқи ривоятҳо дар музофоти Бухоро шаҳре бо номи Ваш мавҷуд буда, мардумаш аслан ба карбосбофӣ машғул будаанд. Дар асри 13 ин шаҳр дар натиҷаи зилзила хароб гашта, аҳолиаш ба болооби дарёи Зарафшон мекӯчанд ва ба хотири шаҳри нобудгаштаашон мавзеи маскунии худро Вашан номгузорӣ мекунанд. Дар шаҳр Панҷакент мавҷуд будани маҳаллаи Вашаниён аз қадимӣ будани Вашан ва робитаи он бо аҳолии шаҳр шаҳодат медиҳад.
Ёдгориҳои таърихӣ
[вироиш | вироиши манбаъ]Аз ёдгориҳои таърихӣ дар мавзеъи Ҳадди Муллои Вашан мақбараи Мавлоно Фатҳуддин маҳфуз мебошад, ки зиёратгоҳи мардум аст.
Эзоҳ
[вироиш | вироиши манбаъ]- ↑ Yntymak. yntymak.kg. 27 апрели 2025 санҷида шуд.
- ↑ МИҲД АЙНӢ. Ҷамоати деҳоти Урметан.
- ↑ Зайнура Ҷалилова санги осиёро 30 сол боз мечархонад | Новости Таджикистана ASIA-Plus(рус.). asiaplustj.info. 27 апрели 2025 санҷида шуд.
- ↑ Алишери Толиб. 22 года в ожидании: 126 семей Истаравшана получили ордера на свои жилые дома (ru-RU). SugdNEWS (3 Январ 2024). 27 апрели 2025 санҷида шуд.
- ↑ Без воды и без условий: жизнь экологических мигрантов в Таджикистане (ru-RU). CABAR.asia (15 августи 2024). 27 апрели 2025 санҷида шуд.
- ↑ Bomdod Com. БА 126 ОИЛАИ АЗ ДЕҲАИ ВАШАНИ НОҲИЯИ АЙНӢ БА ИСТАРАВШАН МУҲОҶИРШУДА БАЪДИ 22 СОЛ ОРДЕРИ ХОНА ДОДААНД (TJ-tj). Пойгоҳи хабарии "Бомдод" (4 Январ 2024). 27 апрели 2025 санҷида шуд.
- ↑ Пас аз 22 сол мушкили 126 оилаи бехона ҳал шуд (tj-TJ). Pressa.tj. 27 апрели 2025 санҷида шуд.
- ↑ معنی وشن | لغتنامه دهخدا | واژه یاب. vajehyab.com. 27 апрели 2025 санҷида шуд.
- ↑ Выявлена причина крупного оползня в Айни | Новости Таджикистана ASIA-Plus(рус.). asiaplustj.info. 27 апрели 2025 санҷида шуд.
- ↑ Сабаби фаромадани кӯҳпора дар Айнӣ маълум шуд | Хабарҳои Тоҷикистон ASIA-Plus(тоҷ.). old.asiaplustj.info. 27 апрели 2025 санҷида шуд.
Адабиёт
[вироиш | вироиши манбаъ]- Вашан // Боз — Вичкут. — Д. : СИЭМТ, 2014. — (Энсиклопедияи Миллии Тоҷик : [тахм. 25 ҷ.] / сармуҳаррир Н. Амиршоҳӣ ; 2011—2023, ҷ. 3). — ISBN 978-99947-33-46-0.
- Тақсимоти маъмурии Ҷумҳурии Тоҷикистон — Д.: СИЭМТ, 2017. — 580 с. — ISBN 978-99947-33-68-2
|
Ин мақолаи нопурра аз ҷуғрофияи Тоҷикистон мебошад. Шумо метавонед бо пурра кардани ин ба Википедия кумак кунед. |
