Ҷаҳони араб

Ҷаҳони араб ( ар. الوطن العربي‎) бо мақсади номбар намудани кишварҳои арабии Шарқи Наздик ва Африқои Шимолӣ, инчунин кишварҳои Африқои Шарқӣ, кишварҳои аъзои Лигаи давлатҳои араб ва давлатҳое, ки забони арабӣ ҳамчун расмӣ дар онҳо мебошад, истифода мешавад. Ҷаҳони Араб аз 23 кишвар ^[1], ки шумораи аҳолии онҳо тақрибан 373 миллион нафар ва масоҳати умумии онҳо тақрибан 13 миллион километри мураббаъ мебошад, таркиб ёфтааст.

Таркиб

Дар зер феҳристи кишварҳое оварда шудааст, ки одатан ба кишварҳои араб шомиланд.

Давлат	Масоҳат (км²)	Аҳолӣ (мардум)	Пойтахт
Алҷазоир	2 381 740	40,610,000	Алҷазоир
Баҳрайн	765	1,425,000	Манама
Ҷибути	23200	818169	Ҷибути
Миср	1 001 450	95 690 388	Қоҳира
Саҳрои Ғарбӣ (ҶДАС) ^[2]	266,000	267 405	Эл Ааиун ( талабшуда ) / Тифаритӣ ( сармояи муваққатӣ дар асл)
Яман	527,970	27580288	Санъо
Урдун	92300	9,456,932	Аммон
Ироқ	435,052	37 200 552	Бағдод
Қатар	11 586	2 570 934	Доҳа
Комор	2235	795,745	Моронӣ
Кувайт	17818	4,053,000	Кувайт
Лубнон	10452	6,000,007	Байрут
Либия	1.759.541	6 293 380	Триполӣ
Мавритания	1.030.700	3 359 185	Нуакшот
Марокаш	446,550	32 649 130	Работ
Аморати Муттаҳидаи Араб	83,600	5 473 972	Абу Даби
Уммон	309,500	4 298 320	Маскат
Давлати Фаластин ^[3]	6020	4,550,368	Рамаллоҳ
Арабистони Саудӣ	2 149 610	31,521,418	Риёз
Сурия	185 180	18,502,413	Димишқ
Сомалӣ	637 657	10 251 568	Могадишо
Судон	1.866.068	40 234 882	Хартум
Тунис	163,610	10 982 754	Тунис
Ҷамъ:	13 408 604	373 037 124

Маълумоти олӣ

Дар ишварҳои араб 132 донишгоҳ, 136 коллеҷ, 433 донишкадаи олӣ фаъолият мекунанд. Шумораи донишҷӯён дар онҳо аз 5 миллион зиёд аст. Миср, Арабистони Саудӣ, Лубнон пешсафони соҳаи таҳсилоти олӣ дониста мешаванд ^[4]. Тавре ки қайд карда шуд, яке аз мушкилоти асосии таҳсилоти олӣ дар кишварҳои арабӣ паст шудани сифати он, алахусус дар соҳаҳои техникӣ мебошад, ки онро маблағгузории нокофӣ ва вазъи хеле ноустувор дар минтақа нишон медиҳад .

Соли 1978 Конвенсия дар бораи эътирофи ҳуҷҷатҳои таҳсилоти олӣ, дипломҳо ва дараҷаҳо дар кишварҳои арабӣ қабул карда шуд. Онро Алҷазоир, Баҳрайн, Миср, Ироқ, Урдун, Кувайт, Ливия, Марокаш, Уммон, Қатар, Арабистони Саудӣ, Судан, Тунис, Аморати Муттаҳидаи Араб имзо карданд; Лубнон, Сурия, Яман ва Фаластин мақоми нозирро ба даст оварданд.

Интернет

Таърих

Дар соли 2010, тибқи маълумоти сайти Internet World Stats, дар кишварҳои арабӣ тақрибан 60 миллион нафар корбарони интернет буданд, ки ин хеле назаррас аст, зеро ин шумораи одамон тақрибан сеяки шумораи аҳолии ин минтақаро ташкил медиҳанд. Аз аввали солҳои 2000-ум то 2010 шумораи корбарони Интернет 1.825% афзудааст. Ин як нишондоди хеле баланд барои ҷаҳони араб аст, аммо дар маҷмӯъ дар ҷаҳон ҳиссаи онҳо аз 3% зиёд нест.

Ба туфайли густариши босуръати Интернет, бисёриҳо тавонистанд андешаҳои худро озодона баён кунанд, гарчанде ки қаблан онҳо аз ин ҳуқуқ маҳрум буданд. Бисёр одамон ба истифодаи ҳама бартариҳои инноватсионии технологӣ шурӯъ карданд (масалан, сайтҳои динӣ, ки дар шабака бо суръати баланд паҳн мешаванд) ^[5].

Модернизатсияи захираҳои интернетӣ

Кишварҳои ҷаҳони араб дар доираи стратегияи рушди иқтисодиёт ва ташкили ҷойҳои нави корӣ маблағҳои зиёд сарф мекунанд. Таҳлилгарон инчунин афзоиши бемайлони шумораи корбарони интернетро дар кишварҳои арабӣ пешгӯӣ мекунанд. Пешрафтҳои илм ва технология мушкилоти сусти инфрасохториро ҳал мекунанд, ки дастрасии ройгон ба Интернетро дар ин минтақа бозмедоранд. Масалан, дар охири моҳи марти соли 2009 Технологияи WiMAX9 дар Алҷазоир, Баҳрайн, Урдун, Кувайт, Арабистони Саудӣ ва Тунис пайдо шуд, дар ҳоле ки озмоиши ин хидмат дар дигар кишварҳо танҳо санҷишаш оғоз ёфт ^[5].

Сензура

Ҳукуматҳои кишварҳои ҷаҳони араб кори ВАО-ро маҳдуд мекунанд ва сиёсати саркӯбро пеш мегиранд. Давлат ВАО ва Интернетро назорат мекунад. Ҷонибдорони озодии сухан кӯшиш мекунанд, ки бар зидди ин қонунҳо мубориза баранд, аммо ин кор душвор аст. Бисёр блогерҳо ва дигарандешон барои мақолаҳо, калимаҳо ва ғайраашон ба зиндон афтоданд.

Масалан, дар Сурия қонуне дар бораи матбуот соли 2001 ба тасвиб расид, ки ба мақомоти давлатӣ назорати васеъ ба нашрияҳои ин кишварро фароҳам меорад. Дар Тунис, кодекси матбуот бар зидди кори рӯзноманигорони Тунис равона карда шудааст, ки тибқи он таҳқири президент, вайрон кардани тартибот ва нашр кардани он чизе, ки давлат онро дезинформатсия (иттилои бардурӯғ) мешуморад, манъ аст.

Дар ҷаҳони араб тамоюли асосӣ хоҳиши кишварҳои арабӣ барои танзими мундариҷаи сайтҳо тавассути қонунгузорӣ дар бораи матбуот дониста мешавад. Сайтҳои маҳаллӣ вазифадоранд, ки қабл аз кушода шудан дар мақомоти давлатӣ сабти ном шаванд ^[5]. Масалан, дар Урдун дар соли 2007 фармоне бароварда шуд, ки матбуоти электронӣ ва ҳамаи вебсайтҳоро бояд Қонуни матбуот ва чоп таҳти назорат қарор диҳад ва онро бошад Департаменти махсуси матбуот ва чоп назорат мекунад. Пас аз он, назорати умумӣ ва сензура ҷорӣ карда шуд.

Ҳамчунин нигаред

Эзоҳ

↑ Включая два государства, не признаваемых большинством государств мира.
↑ Сахарская Арабская Демократическая Республика признана 84 государствами-членами ООН. Она не входит в Лигу арабских государств и признаётся не всеми её членами. Бо́льшая часть территории Западной Сахары находится под контролем Марокко, под контролем САДР около 20 % территории.
↑ Государство Палестина признаётся 137 государствами — членами ООН и Ватиканом, в том числе всеми арабскими странами и всеми членами Лиги арабских государств.
↑ нусхаи бойгонӣ. 15 ноябри 2020 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 18 сентябри 2016.
↑ ^5.0 ^5.1 ^5.2 Блинов Андрей Андреевич Интернет в арабском мире // Восточная аналитика. — 2011. — Вып. 2.

Адабиёт

Gusterin P.V. Шаҳрҳои Шарқ араб. М.: Шарқ - Ғарб, 2007.
Baumann, Andrea (2006). Influences of culture on the styles of business behaviour between Western and Arab managers. Norderstedt, Germany: GRIN. ISBN 978-3-638-86642-2.
Deng, Francis Mading (1995). War of visions: Conflict of identities in the Sudan. Washington, D.C.: The Brookings Institution. ISBN 0-8157-1794-6.
Frishkopf, Michael (2010). Frishkopf, Michael, ed. Music and media in the Arab world. Cairo: The American University in Cairo Press. ISBN 978-977-416-293-0.

Пайвандҳо

Муаллифони араб дар бораи олами араб
Густерин П. ДАР... Забони арабӣ дар ҷаҳони муосир / Дар бораи маънои забони арабӣ Бойгонӣ шудааст 31 августи 2014 сол.
Густерин П. ДАР... "Баҳор" -и тӯлонии Шарқи Араб
Густерин П. ДАР... "Баҳор" дар "кӯчаи" арабӣ

[1] Включая два государства, не признаваемых большинством государств мира.

[2] Сахарская Арабская Демократическая Республика признана 84 государствами-членами ООН. Она не входит в Лигу арабских государств и признаётся не всеми её членами. Бо́льшая часть территории Западной Сахары находится под контролем Марокко, под контролем САДР около 20 % территории.

[3] Государство Палестина признаётся 137 государствами — членами ООН и Ватиканом, в том числе всеми арабскими странами и всеми членами Лиги арабских государств.

[autogenerated1-4] нусхаи бойгонӣ. 15 ноябри 2020 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 18 сентябри 2016.

[:0-5] 5.0 ^5.1 ^5.2 Блинов Андрей Андреевич Интернет в арабском мире // Восточная аналитика. — 2011. — Вып. 2.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]