Аллоҳ

Аллоҳ (ар. الله‎ [ʔalˤːɑːh]) — дар ислом номи Худои якка ва ягона фармонравои Рӯзи ҷазо^[1], ки ба одамон фиристодаи худро Муҳаммад салаллоҳро равон кард. Тарҷумаи шаҳодат аз забони арабӣ чунин аст: «Шаҳодат медиҳам, ки нест Худо, ба ғайр аз Аллоҳ, ва боз шаҳодат медиҳам, ки Муҳаммад — Расули Аллоҳ».

гӯш кардани шаҳодат

Тарзи хондан бо забони арабӣ:

Ашҳаду ан ла илоҳа илла Ллоҳу ва-ашҳаду анна Муҳаммадан расулу Ллоҳ

Матни аслӣ (ар.)

أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلٰهَ إِلَّا ٱللّٰهُ وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا رَسُولُ ٱللّٰهِ

— Шаҳодат

Калимаи Аллоҳро, аз ҷониби ақвоми араб новобаста аз дин, мазҳаб ва замон истифода мебурданд^[2]. Бештар калимаро ҳамчун истилоҳ барои ифодаи Худованд, арабони муслим, арабони насронӣ ва умуман муслимони ғайри араб истифода мебаранд. Айни замон аз ҷониби муъминон ва арабони насронӣ истифода мешавад^[3]. Ба ғайр аз ин, насрониён ва дигарон дар Индонезия ва Малта зуд-зуд ёдоварӣ мекунанд^[4]^[5]^[6]. Чунин истифодабарӣ дар байни сикҳои Малайзияи Ғарбӣ дар вақтҳои охир боиси баҳсҳои сиесӣ ва ҳуқуқӣ гашт^[7]^[8]^[9].

Решашиносӣ

Дар решаёбии вожаи онро ташкил шуда, аз ду бахши он (алиф ва лом таъриф) + ла(изд ва ё маъбуд) медонанд.

Аллоҳ калимаи арабӣ буда, аз артикли муайян ва исми иллоҳ таркиб шудааст, ки ин маънии Худои яккаро ифода мекунад. Асосан дар забони арабӣ артикли муайяни (ал-ال) барои муайян сохтани исм истифода бурда мешавад. Исми Аллоҳ дар забони ибрии қадима ба ин шакл талаффуз шуда, дар миёни мардум истифода мегардид: Иллаҳ

Аллоҳ дар Қуръон

Мувофиқи ақидаи ислом, Қуръон — сухани Аллоҳ, ки ба пайёмбар Муҳаммад салаллоҳ равона шудааст, бевосита ё ба воситаи малоика (фаришта) Ҷабраил. Қиёфаи Аллоҳ решаи асосии таблиғи Қуръон аст; ҳам дар давраи маккӣ, ва ҳам дар давраи маданӣ хислатҳои асосии Аллоҳ бе тағйир монд. Яке аз муҳимтарин мавзӯоти Қуръон — якка ва ягонагии Аллоҳ аст.

Исми Аллоҳ

Дар ислом расмӣ фаҳмиши муайянкунандаи исми Аллоҳ вуҷуд дорад. Ҳамаи ин номҳо қиёфаи Аллоҳро дар офаридани олам ва ҳастии Ӯ дар он ифода мекунад. Яъне, ба номҳои зиёди Аллоҳ нигоҳ накарда, ҳамаи онҳо танҳо ба Ӯ тааллуқ доранд. Онҳоро шабеҳ додан ба сифати офарид мумкин нест. Дар яке аз ҳадиси пайёмбар Муҳаммад салаллоҳ чунин навишта: «Аллоҳ дорои наваду нуҳ ном аст, як кам сад. Касе, ки онҳоро номбар кардан гирад — дохили Биҳишт мегардад»^[10]. Мисол, номҳои Аллоҳ, ки дар Қуръон ёдовар шудаанд Ар-Рабб (Ҷаноб), Ар-Раҳмон (Меҳрубон), Ар-Раҳим (Раҳмдил), Ал-Ҳайй (Зинда), Ал-Аҳад (Ягона) ва ҳоказо. Номи Аллоҳ бо наваду нуҳ ном маҳдуд намеёбад зеро номҳои дигари Ӯ дар Қуръон ва Суннат ёдовар нашудаанд.

Иқтибоси калима

Дар забонҳои Аврупо

Дар забонҳои Малайзия ва Индонезия

Дар дигар скриптҳо ва забонҳо

Калимаи Аллоҳ дар дигар забонҳо, ки аз ҳуруфи ниёгон истифода мебаранд як хел навишта мешавад ва инҳо форсӣ/дарӣ, урду, уйғурҳо ва дигарон.

банголӣ: আল্লাহ Allah
бусниёӣ: Allah
чинӣ (мандарин): 阿拉 Ālā, чинӣ: 安拉 Ānlā; чинӣ: 真主 Zhēnzhǔ (тарҷумаи семантикӣ ҳамчун «Устоди ҳақиқӣ»),^[11] чинӣ: 胡大 Huda (Худо, аз забони форсӣ)
чехӣ, словакӣ: Alláh
юн. Αλλάχ Allách
филипинӣ: Alā or Allah
ибрӣ: אללה Allah
ҳиндӣ: अल्लाह Allāh
малай: അള്ളാഹ് Aḷḷāh
ҷопонӣ: アラー Arā, アッラー Arrā, アッラーフ Arrāfu
латишӣ: Allāhs
малтӣ: Alla
куриёӣ: 알라 Alla
лаҳӣ: Allah, also archaic Allach or Ałłach
русӣ: Алла́х
сербӣ, белорусӣ, мақдунӣ: Алах Alah
исп. Alá
португалӣ: Alá
тайландӣ: อัลลอฮ์ Anláw
панҷобӣ (гурмухчӣ): ਅੱਲਾਹ Allāh, арчаис ਅਲਹੁ Alahu (аз Скрипти сикҳӣ)
тур. Allah

Матбаа

Калимаи Аллоҳ пас аз ҳарфи Лом ҳамеша бе Алиф (ҳарфи садонок) навишта мешавад, чун имлои навиштан пеш аз ибтидои ҳуруфи одатии забони арабӣ оғоз ёфт. Бо вуҷуди ин, дар имлои маҳаллӣ аъробгузории Алиф дар қисми болои шадда (ташдид) барои дуруст талаффуз кардани калима гузошта мешавад.

Нигаред

Динҳову мазҳабҳо

Адабиёт

бо забони русӣ

Батыр Р. [1]. — ИД «Медина». — 2007. — С. 176.

Эзоҳ

↑ Ояти-4
↑ Christian Julien Robin (2012). Arabia and Ethiopia. In The Oxford Handbook of Late Antiquity. OUP USA. pp. 304–305.
↑ Merriam-Webster. Allah. Merriam-Webster. 25 феврали 2012 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 20 апрели 2014.
↑ Columbia Encyclopedia, Allah
↑ "Allah." Encyclopædia Britannica. 2007. Encyclopædia Britannica
↑ Encyclopedia of the Modern Middle East and North Africa, Allah
↑ Sikhs target of 'Allah' attack, Julia Zappei, 14 January 2010, The New Zealand Herald. Accessed on line 15 January 2014.
↑ Malaysia court rules non-Muslims can't use 'Allah', 14 Oct. 2013, The New Zealand Herald. Accessed on line 15 January 2014.
↑ Malaysia's Islamic authorities seize Bibles as Allah row deepens Бойгонӣ шудааст 16 Январ 2014 сол., Niluksi Koswanage, 2 January 2014, Reuters. Accessed on line 15 January 2014
↑ Сборники Бухари и Муслима
↑ Kees Versteegh; Mushira Eid (2005). Encyclopedia of Arabic Language and Linguistics: A-Ed. Brill. pp. 379–. ISBN 978-90-04-14473-6.

Сарчашма

Откуда произошло слово «Аллах»? Бойгонӣ шудааст 13 сентябри 2014 сол.

Ин мақолаи ба Ислом алоқаманд нопурра аст. Шумо метавонед бо пурра кардани он ба Википедиа кӯмак кунед.

[1] Ояти-4

[Robin304-2] Christian Julien Robin (2012). Arabia and Ethiopia. In The Oxford Handbook of Late Antiquity. OUP USA. pp. 304–305.

[3] Merriam-Webster. Allah. Merriam-Webster. 25 феврали 2012 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 20 апрели 2014.

[Columbia-4] Columbia Encyclopedia, Allah

[Britannica-5] "Allah." Encyclopædia Britannica. 2007. Encyclopædia Britannica

[EncMMENA-6] Encyclopedia of the Modern Middle East and North Africa, Allah

[7] Sikhs target of 'Allah' attack, Julia Zappei, 14 January 2010, The New Zealand Herald. Accessed on line 15 January 2014.

[8] Malaysia court rules non-Muslims can't use 'Allah', 14 Oct. 2013, The New Zealand Herald. Accessed on line 15 January 2014.

[9] Malaysia's Islamic authorities seize Bibles as Allah row deepens Бойгонӣ шудааст 16 Январ 2014 сол., Niluksi Koswanage, 2 January 2014, Reuters. Accessed on line 15 January 2014

[10] Сборники Бухари и Муслима

[VersteeghEid2005-11] Kees Versteegh; Mushira Eid (2005). Encyclopedia of Arabic Language and Linguistics: A-Ed. Brill. pp. 379–. ISBN 978-90-04-14473-6.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]