Мунофиқ

Мунофиқ (ар. مُنَافِق‎‎) — истилоҳи исломӣ, мунофиқ ё маънои дурӯяро ифода мекунад. Мунофиқ дар зоҳир мусалмони диндор аст, аммо дар сират (дил) не. Дар чанд ояти Қуръон мунофиқ зикр шудааст.

Истилоҳот

Вожаи арабии «мунофиқун» аз вожаи «нафиқаъ» гирифта шуда, маънояш даромадгоҳи баста ба сӯйи чоҳи тавушқон, ки аз даромадгоҳи дигар (қасиъа) мебарояд ва ворид мешавад. Дар сурати ба амал омадани хавф тавушқон нафиқаро мекушояд ва аз душманонаш, ки онро ба воситаи қасиа дастгир карданй мешаванд, ба воситаи он мегурезад. Аз нигоҳи динӣ мунофиқон аз як тараф вориди ислом мешаванд ва аз тарафи дигар тарк мекунанд.

Аввалин мунофиқон

Дар замони Муҳаммад (с) дар Мадина «ҳизби мунофиқон» бо сарварии Абдуллоҳ ибни Убай вуҷуд дошт. Дар зоҳир исломро пазируфтанд, аммо дар асл мухолифи мусалмонон буданд. Талоши онҳо барои таъсиси як марказ дар канори Мадинаи Қубо, ки дар он ҷо Масҷиди Дирор (масҷиди ихтилоф) сохтанд, бенатиҷа анҷом ёфт. Пас аз даргузашти Ибни Убай Паёмбари Худо (с) бар ҷасади ӯ намози ҷаноза хонд ва пас аз он ояте нозил шуд, ки пас аз ин намоз бар ҷасади мурдаи мунофиқон хонда нашавад: «Ҳеҷ гоҳ намози ҷаноза нагузоред. ҳар кадоме аз мунофиқҳо ва дар сари қабри ӯ таваққуф накунед. Охир онҳо ба Худову паёмбараш имон наоварданд ва фосиқ мурданд».

Нишонаҳои Мунофиқон

• Аломатҳои мунофиқон ё дар эътиқод ва ё дар амал зоҳир мешаванд.

Мунофиқӣ дар эътиқод Ислом мунофиқонро аз кофир (кофир) бадтар медонад. Мувофиқи Қуръон, мунофиқон пас аз марг абадан дар поёнтарин (дардноктарин) ҷаҳаннам (ҷаҳаннама) боқӣ хоҳанд монд. (Қуръон, сураи Нисо 4:145)

Мунофиқон дар миёни имон ва куфр (куфр) саргардон шуда, ба фитнагарӣ машғул мешаванд ва дар атрофи худ фитна меоранд. Онҳо метавонанд амалҳоеро, ки ба шариат мувофиқанд, анҷом диҳанд, аммо онро барои намоиш медиҳанд. Мунофиқон дар бархостан ба намоз, (Қуръон, Сураи Нисо 4:142, 143) савгандҳои дуруғ мехуранд, дигаронро аз дин дур карданӣ мешаванд. (Қуръон, сураи Ал Муҷодала 58:14) Дар байни мӯъминон овозаҳои дурӯғ паҳн мекунанд (Қуръон сураи Аҳзоб 33:60, 61); ба оёти Худо механданд (Қуръон Сураи Анкабут 29:10, 11); танҳо мувофиқи манфиатҳои шахсии худ амал мекунанд (Қуъон Сураи Анкабут 29:10, 11); дар набард аз душман гурехта, дар сурати пируз шудан кушиш мекунанд, ки аз ғанимати ҷанг (ғанима) насиби худро ба даст оранд (Қуръон сураи Нисо 4:141).

Ниёкорӣ дар амал Нифоқ дар аъмол замоне ба миён меояд, ки дар миёни аъмоли мардум ва амали мунофиқон шабоҳате вуҷуд дорад. Аммо наметавон гуфт, ки нифоқ дар эътиқод (имон)-и чунин ашхос ворид шудааст. Тибқи ривоят ба даст расида Паёмбари Худо Муҳаммад Гуфт: Се нишонаи мунофиқон вуҷуд дорад: бо касе суҳбат кунад дар суҳбаташ дурӯғ гӯяд, ба ваъдаи худ вофо намекунад, амонате ки ба ӯ дода мешавад нигоҳ дошта наметавонад (яъне хиёнат ба амонат). (ат-Тирмизи. Иман, хадис № 14 // Джами ат-Тирмизи.

Эҳтимолияти риёкорӣ дар баъзе амалҳо метавонад ба эътиқоди мардум табдил ёбад, ки онҳоро содир мекунанд. Шахсе, ки нишонаҳои ин гуна мунофиқро эҳсос мекунад, бояд тавба кунад ва барои ислоҳи худ зуд чора андешад.

Адабиёт

• Смирнов А. В. Мусульманская этика как система Бойгонӣ шудааст 22 октябри 2008  сол. // Этическая мысль. Вып. 6 / Отв. ред. А. А. Гусейнов. М.: ИФ РАН, 2005. С. 51—75
• 20 нишонаи мунофиқон дар қуръон