Новдор якум

Новдор якум
Новдор якум
Сардӯшии новдор якум дар Нерӯи дарёии Русия
Кӯтаҳнивишт	форсӣ: ناودار یکم‎
Кишвар	Русия
Дараҷаи болотар	Новбон севум
Дараҷаи пойинтар	Новдор дувум
Ҳамто	Размсоз; Русия Ст. мичман; ИМА Master chief petty officer; NATO OR-9;

Новдор якум (форсӣ: ناودار یکم‎) — дараҷае афсарёрӣ дар нерӯи дарёӣ, ки ҷойгоҳе болотар аз новдор дувум ва пойинтар аз новбон севум дорад ва баробар бо размсоз дар нерӯҳои заминӣ ва ҳавоӣ аст.

**Пайдарпаии дараҷаҳои низомӣ**
Дараҷаи пойинтар: Новдор дувум	Новдор якум	Дараҷаи болотар: Новбон севум

Вожашиносӣ

«Новдор» ба маънои «киштибон» аст^[1] ва аз як вожа ва як пасванд сохта шудааст: нов (форсӣ: ناو‎ > порсии миёна: nāv- > порсии бостон: nāvam- ‘киштӣ’^[2] + -дор (< порсии миёна: *dār > порсии бостон: *dār(a)- > эронии бостон: *dārai̯a- «доштан; доранда»^[3]), ки ба исм афзуда мешавад ва умуман маънии «нигаҳдоранда»-ро мерасонад^[4]. Ин пасванд дар вожасозии низомӣ аз куҳантарин замонҳо ба кор меравад. Чунончи, дар забони эронии бостон «*kāra-daranaka-» ‘дорандаи сипоҳ, сипаҳдор’ ^[3], дар паҳлавӣ: «tagm(a)dār» ва дар форсӣ: «сипаҳдор»‎ ва «лашкардор» бо ҳамин пасванд сохта шудаанд.

Пешина

Новдор ҳамчун дараҷаи афсарёрӣ соли 1991 дар нерӯи дарёии Сипоҳи посдорон ҷорӣ шуда ва ду рутба дорад^[5]. Ҳамтои ин дараҷа дар Нерӯи дарёии Артиши Эрон «новустувор» аст, ки соли 1935 ҷорӣ шуда ва ду рутба дорад^[6]:

новдор якум = новустувор якум;
новдор дувум = новустувор дувум;

Ҳамтои дараҷаи «новдор якум» дар Нерӯи дарёии Иттиҳоди Шуравӣ «мичмани калон» (русӣ: старший мичман) буд, ки соли 1981 ҷорӣ шуда буд^[7].

Эзоҳ

↑ Деҳхудо, Алиакбар. Луғатномаи Деҳхудо (нусхаи диҷитол) бар асоси нусхаи физикии 15-ҷилдии интишори соли 1377. — Муассисаи Луғатномаи Деҳхудо ва Маркази байнулмилалии омӯзиши забони форсии Донишгоҳи Теҳрон, 1399.. 29 апрели 2022 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 29 апрели 2022.
↑ Ҳасандӯст, Муҳаммад. Фарҳанги решашинохтии забони форсӣ. Теҳрон: Фарҳангистони забону адаби форсӣ, Нашри осор, 1383. ISBN 978-600-6143-58-3. ҷ. 4, с. 2700.
↑ ^3.0 ^3.1 Ҳасандӯст, Муҳаммад. Фарҳанги решашинохтии забони форсӣ. — Теҳрон: Фарҳангистони забону адаби форсӣ, Нашри осор, 1393. ISBN 978-600-6143-56-9. — ҷ. 2, с. 1244—1245
↑ Содиқӣ, Алиашраф. Шеваҳо ва имконоти вожасозӣ дар забони форсии муъосир (5) // «Нашри дониш», хурдод ва тири 1371, шумораи 7, сс. 39 – 45
↑ Қонуни муқаррароти истихдомии Сипоҳи посдорони инқилоби исломӣ. 29 апрели 2022 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 14 августи 2013.
↑ Алиев Г. Г. канд. филол. наук. Персидско-русский и русско-персидский военный словарь / Под ред. канд. филол. наук, доц. А. М. Шойтова. — М.: Воениздат, 1972. — С. 285; 606; 653. — 655 с. — 3 500 экз.
↑ РУТБАИ ҲАРБӢ // Энсиклопедияи тоҷикӣ

Пайвандҳо

[Луғатнома-1] Деҳхудо, Алиакбар. Луғатномаи Деҳхудо (нусхаи диҷитол) бар асоси нусхаи физикии 15-ҷилдии интишори соли 1377. — Муассисаи Луғатномаи Деҳхудо ва Маркази байнулмилалии омӯзиши забони форсии Донишгоҳи Теҳрон, 1399.. 29 апрели 2022 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 29 апрели 2022.

[2] Ҳасандӯст, Муҳаммад. Фарҳанги решашинохтии забони форсӣ. Теҳрон: Фарҳангистони забону адаби форсӣ, Нашри осор, 1383. ISBN 978-600-6143-58-3. ҷ. 4, с. 2700.

[Ҳасандӯст-3] 3.0 ^3.1 Ҳасандӯст, Муҳаммад. Фарҳанги решашинохтии забони форсӣ. — Теҳрон: Фарҳангистони забону адаби форсӣ, Нашри осор, 1393. ISBN 978-600-6143-56-9. — ҷ. 2, с. 1244—1245

[4] Содиқӣ, Алиашраф. Шеваҳо ва имконоти вожасозӣ дар забони форсии муъосир (5) // «Нашри дониш», хурдод ва тири 1371, шумораи 7, сс. 39 – 45

[5] Қонуни муқаррароти истихдомии Сипоҳи посдорони инқилоби исломӣ. 29 апрели 2022 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 14 августи 2013.

[6] Алиев Г. Г. канд. филол. наук. Персидско-русский и русско-персидский военный словарь / Под ред. канд. филол. наук, доц. А. М. Шойтова. — М.: Воениздат, 1972. — С. 285; 606; 653. — 655 с. — 3 500 экз.

[7] РУТБАИ ҲАРБӢ // Энсиклопедияи тоҷикӣ

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]